Hieruit spreekt een bepaalde on-Europese ‘schreeuwerigheid’, compleet met een verwijzing naar een typisch Amerikaanse televisieserie die misschien om die reden bij ons nooit vaste voet aan de grond heeft kunnen krijgen. Toch is Richard Linklaters nieuwste film méér dan ‘Amerikaans’. Everybody Wants Some!! is op alle fronten een triomf, een plezier om te zien, en veel subtieler dan de vreemde clichés doen vermoeden.
De song – ‘Ooh, you make my motor run, my motor run…’ – is een viering van vrijheid en vulgariteit. Het nummer dekt de lading compleet wanneer Jake (Blake Jenner) begin jaren tachtig per auto op de campus van een universiteit in Texas arriveert. Jake is een jock, een honkbalspeler die een huis deelt met teamgenoten die net als hij op grond van hun sportieve prestaties toelating tot de universiteit hebben gekregen. Als feut vindt Jake snel zijn weg – bij hem geen onzekerheid, maar euforie.
Het eerste deel van de film lijkt in alles op een campus comedy waarvan er in de jaren tachtig veel werden gemaakt. Maar Linklater maakt niet zomaar films. Hij is begaan met de werking van tijd en verandering, in de Before-films waarin de personages al wandelend van alles over zichzelf en het leven en de liefde ontdekken, maar vooral in het recente Boyhood over een jongen die opgroeit en uiteindelijk naar de universiteit gaat.
In zekere zin is Everybody Wants Some!! een vervolg op zowel Boyhood als Linklaters briljante middelbare-schoolfilm Dazed and Confused (1993). Jake en de rest van de boys – sommigen zitten al jaren op de universiteit – bevinden zich in een vacuüm waarin het echte leven nog nét niet begonnen is. De structuur van de film neemt de vorm aan van een aftelling; het verhaal speelt zich af in de laatste uren voordat de eerste colleges van het nieuwe semester beginnen. En wat doe je dan? Dan ga je feesten.
Net zoals de uren verstrijken en Jake en zijn vrienden van het ene feest naar het andere trekken, zo nestelt ‘verandering’ zich in hun leven. Prachtig is hoe Linklater de mentale wending bij Jake koppelt aan de culturele wisselingen van de tijd. Eerst bezoeken de jocks een discotheek, daarna een kroeg waar men aan barn dancing doet, en vervolgens een undergroundclub waar de overgang van punk in de New Romantics zichtbaar is. Een schitterend moment komt als Jake beseft dat de duistere jongens op het podium, en o wat zijn ze toch somber, iets bekends spelen: de themamuziek van Gilligan’s Island maar dan punkstijl. Het effect is ontregelend; Jake associeert de serie met zijn onbezorgde jeugd, maar in de donkere bar in Texas heeft de geruststellende muziek iets gevaarlijks.
Onschuld gaat onherroepelijk verloren, maar daarvoor in de plaats komt de opwinding van de onbekende tijd die komen gaat. Het leven begint hier en nu en jazeker, everybody wants some, met niet één maar twee uitroeptekens.
Te zien van 28 oktober tot 3 november op het Leiden International Film Festival
Beeld: Everybody Wants Some!! regie Richard Linklater