Barcelona – Krakers zaaien angst en terreur in Spanje. Er gaat bijna geen dag voorbij zonder alarmerende berichten. Arme bejaarden die bedreigd worden in het trappenhuis. Gezinnen die bij thuiskomst van vakantie of een weekendje weg hun huis niet meer in kunnen omdat er een ander slot op de deur zit. Reportages over gespierde sportschooltypes die ingehuurd worden om krakers hardhandig of onder bedreiging met geweld op straat te gooien. Zij zijn de helden in dit verhaal, ondanks de dubieuze legaliteit van hun optreden.

De angst voor krakers wordt vooral aangewakkerd door de grote commerciële tv-zenders Antena3 en Tele5. In hun kielzog doen beveiligingsbedrijven goede zaken. En voor de rechtse oppositie is het nieuwe munitie tegen de linkse coalitieregering. Daarbij wordt de suggestie gewekt dat krakers vrijuit gaan en huizenbezitters machteloos staan, zelfs als hun woning bewoond is. In dit laatste geval gaat het om huisvredebreuk. Dat betekent vier jaar celstraf en onmiddellijke ontruiming.

Wat zit er achter deze campagne die het kraken van leegstaande woningen verwart met huis-vredebreuk? Volgens socioloog Emmanuel Rodríguez is het de angst van de vastgoedeigenaren, die een grote vinger in de pap hebben bij de commerciële media. Zij hebben goede redenen om te vrezen dat de crisis als gevolg van de pandemie de huurmarkt stevig zal raken. Het aantal huisuitzettingen van mensen die de huur niet meer kunnen betalen is nu al alarmerend aan het stijgen. In Barcelona worden wekelijks tachtig tot honderd gezinnen op straat gezet. Het zijn nieuwe potentiële krakers.

In de crisis tot 2013 verloren twee miljoen mensen hun woning omdat ze de hypotheek niet meer konden betalen. De beweging tegen de huisuitzettingen kon op een zekere sympathie rekenen van de middenklasse, die zelf soms ook moeite had om schulden te betalen.

Het herstel van de vastgoedmarkt kwam uit de huursector. In de grote steden stegen de huren in de voorbije jaren tot twintig procent per jaar. Het waren niet alleen gouden tijden voor de investeerders, maar ook voor de veertien procent van de huishoudens die meer dan één woning bezat en die dus voor een deel kon rentenieren. Het medeleven met degenen die hun huis verliezen was in één klap verdwenen, zegt socioloog Rodríguez. De roep om harde hand tegen krakers is een keiharde belangenstrijd aan de vooravond van een nieuwe crisis.