Barcelona – Hoe neem je als linkse regering uitgesproken rechtse besluiten? Door ze te vermommen. Door ze in de vakantiemaand augustus in stemming te brengen. En door ze samen met leuke dingen voor linkse mensen in één pakket te stoppen.
Pedro Sánchez is er een meester in. De premier is leider van de Spaanse Socialistische Arbeiders Partij psoe, een naam waarvan slechts twee van de vier letters niet ter discussie staan: het gaat inderdaad om een Spaanse partij. Het voorbije halfjaar hebben Sánchez en zijn Kamerfractie vrijwel alle progressieve initiatieven van de linkse coalitiegenoot Unidas Podemos geblokkeerd door samen met (extreem-)rechts te stemmen. Zo kwam er niets terecht van de beloofde belastinghervorming, werd de oprichting van een publiek energiebedrijf getorpedeerd en ging het idee om vermogens van meer dan tien miljoen euro aan te pakken naar de prullenbak.
En nu was midden in de zomervakantie het energiebesparingsdecreet aan de beurt. Wie Sánchez op internationale fora hoort spreken, zou denken dat Spanje voorop loopt in de strijd tegen klimaatverandering. Niets is minder waar. De lange reeks inbreukprocedures tegen Spanje op milieugebied is daarvan het bewijs. Maar nu werd het toch echt tijd om iets aan energiebesparing te doen – ook al haastten Spanje en Portugal zich om bij Brussel een (laksere) uitzonderingspositie af te dwingen. Begin augustus kondigde Sánchez het decreet af. Winkels en kantoren zouden de thermostaat in de zomer niet lager mogen zetten dan 27 graden en in de winter mag de verwarming niet hoger dan negentien graden. Podemos en de andere progressieve partijen die Sánchez in het zadel hebben geholpen waren al lang blij dat er tenminste iets gebeurde.
Vorige week moest de Kamer zich over het decreet uitspreken. Het ging niet alleen over energiebesparing. In hetzelfde decreet had Sánchez maatregelen gestopt die daar weinig of niets mee te maken hadden. Wie voor energiebesparing stemde, kreeg tegelijk miljardensteun aan elektriciteitsmaatschappijen en wegenbouwers door de strot geduwd. Nergens in Europa maken stroombedrijven zo veel winst als in Spanje. En de bouwers, onlangs veroordeeld tot een recordboete wegens kartelvorming, kregen een slordige vier miljard ‘compensatie’ voor acht failliete tolwegen. ‘Chantage’, zeiden critici. Maar het werkte. Sánchez kreeg zijn zin.