DAT HET MANDAAT van president Wijdenbosch vanwege zijn rampbeleid wordt ingetrokken, is geen verdienste van een politieke leider of een partij. Hier is sprake van een volkswil pur sang. Dat de regie van de dagelijks aanzwellende volksopstand in handen lag van het ‘gestructureerd samenwerkingsverband’ (oppositie, vakbonden en bedrijfsleven), was bij de gratie van deze wil. Steeds meer bracht Wijdenbosch het volk sociaal-economisch in de verdrukking. Toen de fase van verstikking intrad, was er nog maar één uitweg: massaal terugduwen. Afgelopen maandag - aan de vooravond van ‘D-day’ - was de proteststoet verreweg de grootste in de nationale geschiedenis. De schattingen schommelden tussen de vijftig- en honderdduizend. Maar het exacte aantal deed er niet meer toe. De boodschap was duidelijk: Bosje moest coûte que coûte ‘opdonderen’, desnoods kwaadschiks. Het gestructureerd samenwerkingsverband was al geruime tijd bezig met het organiseren van protestbijeenkomsten ‘totdat deze regering naar huis gaat’. Het zag er naar uit dat dit tot in lengte van dagen door zou gaan. Voor een machtsdronkaard als Wijdenbosch, die geenszins van plan was de eer aan zichzelf te houden, was het gemiddelde aantal van zo'n vijfduizend deelnemers sowieso te klein om van ‘volkswil’ te spreken. Het werd daardoor steeds meer de Mars der Dwaze Burgers. DE ONDERSCHEPPING van 700 kilo uit Suriname afkomstige cocaïne op Schiphol ontpopte zich als een witte deus ex machina. Natuurlijk was het lachwekkend dat minister Gobardhan van Financiën de dramatische keldering van de toch al waardeloze Surinaamse gulden weet aan deze cocaïnevangst. De drugsbaronnen moesten cash worden uitbetaald, waardoor er een tekort aan deviezen ontstond, redeneerde de minister. In combinatie met een al lang leeggeplunderde staatskas heeft het indianenverhaal van de minister tot paniek geleid. Binnen de piepkleine Surinaamse wereld van geldhandelaren mondde dat uit in de devaluatielawine van de Surinaamse gulden. De dollarkoers steeg in drie dagen met meer dan honderd procent. Beter gezegd: de toch al waardeloze gulden kelderde dramatisch. Tegelijkertijd werd aangetoond dat wat doorgaat voor de ‘Surinaamse economie’, vooral op cocaïne draait. Iedereen wist dat de dollar dit jaar nog de grens van tweeduizend gulden of hoger zou bereiken. Maar halvering van de koopkracht in drie dagen moest wel tot een hongeroproer leiden, en tot de promotie van Wijdenbosch tot de eerste president die door het volk wordt verjaagd. Het vriendelijke ‘Bosje go home!’ werd al gauw ‘Weg met die zuiplap!’ en ‘Weg met die boeven en moordenaars!’. Ook werd een gitzwarte, bebrilde presidentspop op voodoo-achtige wijze gestompt, geslagen en verbrand. De laatste dagen kwam de kopgroep van de mars strijdhossend op z'n Zuidafrikaans aan bij het presidentskabinet, tegenover de altijd zo vreedzame Palmentuin. Niets kon Bosje nog redden. Ook het ontslag van zijn voltallige ministerraad niet. Zijn belofte om goedkope ‘birtiwinkri’s’ (buurtwinkels) te openen deed bij de bevolking nog steviger het idee postvatten dat hij ‘rijp was voor LPI’, het Surinaamse Santpoort. Opvallend was het grote stilzwijgen van oom Desi. Pas afgelopen zaterdag liet Bouterse van zich horen, tijdens een openbare vergadering van de NDP, waarbij hij wederom unaniem tot partijvoorzitter werd gekozen. In de machtsstrijd binnen de NDP had Wijdenbosch een linkse directe uitgedeeld door hem als ‘adviseur van staat’ te ontslaan. Eigenlijk had de beduusde Desi daar geen antwoord op. Nu Wijdenbosch over zijn eigen hoogmoed is gestruikeld, kon Bouterse de kans niet laten liggen. Zaterdag zei hij quasi bezorgd: ‘De zwakke democratie staat op de helling.’ En hij legde uit dat de NDP-beslissing een motie in te dienen om Wijdenbosch te doen aftreden, ‘is gebaseerd op de principes van rechtsstaat en democratie’. Het was alsof Satan het Onze Vader opdreunde. Bouterse heeft zich inderhaast laten bekeren door een kerkgenootschap van het Volle Evangelie. Dat hij daadwerkelijk in de waan verkeert dat daarmee de decembermoorden en andere rottigheden zijn afgedaan, bleek uit het stiekeme bezoek dat hij eind april bracht aan de doodzieke mensenrechtenactiviste Ilse Labadie, voorzitster van de Organisatie voor Gerechtigheid en Vrede (OGV), die in het ziekenhuis ligt met een aantal hersentumoren. Labadie, journalist Johnny Kamperveen en schrijver dezes werden door Bouterse in 1997 nog uitgemaakt voor ‘abani’s’ (verraders van het laagste soort). Desi zocht Labadie op buiten het bezoekuur om en zonder toestemming van haar familie. De zieke dame, die amper kon praten, wist met veel moeite een verpleegkundige te alarmeren. Met gebaren wist ze duidelijk te maken dat de ongenode gast moest verdwijnen. Als mensen geen uitweg meer zien, zoeken ze vaak hun toevlucht tot drugs of Jezus. In beide gevallen wordt de realiteit uit het oog verloren. Daarom ‘herinnerde’ de OGV, in een open brief naar aanleiding van het harteloze ziekenhuisbezoek, Bouterse eraan dat ‘vergiffenis onderdeel is van een geïntegreerd proces, dat begint met het onthullen van feiten die begraven zijn onder ontkenning’. ZATERDAG ZEI Bouterse over de ‘diepe crisis’: ‘De oplossing leggen we in de hand van God.’ Daarna las een partijgenote voor uit de bijbel. ‘Met deze beslissing wil de NDP, luisterend naar het volk, voorop lopen’, lichtte Bouterse de NDP-motie toe. Dat terwijl het volk, pepergas happend, al tien dagen massaal de straten bezette en hij nergens te bekennen was. Zo tracht ‘beroepsovernemer’ Bouterse, zoals ex-president Venetiaan hem typeerde, munt te slaan uit de zelfbevrijding van het Surinaamse volk. Uit zijn bekeerde mond rolden welklinkende epistels als: ‘Voorkomen moet worden dat steeds via een achterdeur de kiezerswil geweld wordt aangedaan, waardoor er nationaal en internationaal een onvoorspelbare situatie ontstaat.’ Terwijl het zijn NDP is die via een achterdeur (omkoperij) regeringsmacht heeft bemachtigd. En het vooral zijn persoon is die vooral nationaal voor de meest onvoorspelbare situaties zorgt. Zijn halfslachtige motie hield nieuwe verkiezingen in, onder supervisie van Wijdenbosch. Terwijl het volk om het onmiddellijke aftreden van zíjn president krijste, deed Bouterse het voorkomen alsof het een gunst was. ‘Bouterse is verplicht datgene te verwijderen wat hij op de presidentsstoel heeft geplaatst’, vond oppositielid Fred Derby. Het was aan ‘installateur Bouterse om Wijdenbosch persoonlijk uit te schakelen’. De val van Wijdenbosch is in alle opzichten een pijnlijke nederlaag voor de ex-dictator. Niet zijn militaire revolutie van 1980 bracht bevrijding, maar het volk bevrijdde zich dezer dagen zelf. Niet Bouterse heeft gezorgd voor eenheid en broederschap, het volk heeft zichzelf aaneengesloten. Een oud-minister zei tegen me, wijzend op de massale betogingen: ‘Die Wijdenbosch is een zegen voor het land. Nog nooit in de geschiedenis is er zo'n eenheid onder het volk geweest.’ En zo is het. Dankzij Wijdenbosch zal Suriname geen tweede Guyana worden, geteisterd door etnische onlusten. Alle rassen vonden elkaar in de Surinaamse Lente, die toch nog vóór het nieuwe millennium is aangebroken. De angst uit de militaire jaren tachtig is weggespoeld. Onder de jonge, broze democratie is een eerste stevige pilaar geplaatst. Eigenhandig door het volk. Als er iets wankelt, dan is het de NDP, een bolwerk van list, bedrog, volksverlakkerij en valse predikers. Halleluja!