BARCELONA – Tussen wanhoop en trots laveert het duo op weg naar een omhelzing die uiteindelijk (over weken, maanden al?) misschien zo verstikkend als die van een fatale liefde zal zijn. Louis van Gaal noch het bestuur van Barcelona heeft al uitgelegd waarom zij weer aan een nieuwe relatie beginnen, terwijl de vorige zo stormachtig verliep. Nog geen twee jaar geleden zei de ex-Ajax, ex-AZ en ex-bondscoach dat het in Spanje prima leven is, maar dat het een rotland is om te werken. Omgekeerd zei de toenmalige vice-voorzitter Joan Gaspart van FC Barcelona dat die koppige Nederlander geweigerd had zich aan de Catalaanse cultuur aan te passen.

Inmiddels is die vice-voorzitter na het aftreden van zijn voorganger Josep Lluís Núñez, de beste vriend van Van Gaal in het ‘onveilige’ Barcelona, de presidente zelf geworden. In de twee jaar onder Gasparts bewind heeft Barça geen prijs gewonnen, niets. In die twee jaar ook slaagde Louis van Gaal er niet in het Nederlands elftal naar het WK te leiden.

Twee instituten met een gedeukt prestige dus. En omdat Barcelona geen trainer kon vinden (een viertal haakte af) en Van Gaal in zijn appartement-aan-zee in Sitges, net onder Barcelona, al sinds februari op een nieuwe topclub (Bayern München, Manchester United) zat te wachten, vonden zij elkaar in hun gezamenlijke wanhoop. Al mag Van Gaal dat combineren met die trots. Want ze hebben hém gevraagd, híj mag terugkeren naar de kleedkamer die hij twee jaar geleden verward achterliet en híj heeft dus gelijk.

Maar toch, wat bezielt hem in dat wespennest terug te keren waar hij bijna drie jaar lang, ondanks enige successen, voortdurend werd geprikt?

‘Weet je waar je aan begint?’ was de vraag aan hem deze week op de tribune van Sparta, de club van zijn leven, enkele uren nadat de totaal onverwachte transfer bekend was geworden. ‘Ja, waarom?

Nou, omdat twee korte seizoenen de wonden bij veel Catalanen nog niet hebben geheeld, omdat nu niet, zoals in 1998, tachtigduizend juichende supporters hem als de redder zullen ontvangen, en omdat veel spelers, bestuursleden en journalisten weinig zin hebben in een nieuwe reeks confrontaties. En die groepen bij elkaar zijn machtig, zo weet Van Gaal al uit zijn vorige periode. Hij stapt in het Barcelona-avontuur enkel met de bescherming van Gaspart, net zoals hij in zijn vorige periode slechts Núñez als zijn lijfwacht overhield.

Eén voorname reden zal Louis van Gaal vrijdag, bij zijn officiële presentatie, opgeven voor zijn terugkeer. Hij wil graag nog eens de Europa Cup winnen met FC Barcelona. (Uitspraken waarmee je voorzichtig moet zijn, want hij zou Oranje ook even wereldkampioen maken…) Barça heeft in zijn ruim honderdjarige geschiedenis slechts één keer die Europa Cup gewonnen, in 1992, toen Johan Cruijff er trainer was. Als Van Gaal de tweede binnenhaalt, komt hij wat palmares betreft op de hoogte van de man die als een benauwende schaduw over zijn gehele carrière heeft gehangen.

De jonge Van Gaal ging ooit weg als spits bij Ajax omdat Cruijff op die stek begon te heersen. En terwijl de geniale Cruijff later als trainer bij Ajax en FC Barcelona uit de losse pols triomfen kon vieren, omdat alle voetballers toch wel aan zijn lippen hingen, moest de wat middelmatiger ex-voetballer Van Gaal heel hard werken, met een kladblok en strenge regels, om, ook bij Ajax en Barcelona, die Cruijff-triomfen te evenaren of, het liefst, te overtreffen. Ook daarom wil hij nu in Camp Nou zijn werk proberen af te maken.

Enkele weken geleden werd Johan Cruijff door Gaspart gevraagd om vice-voorzitter en technisch directeur te worden. Hij sloeg het aanbod af, want hij heeft ontdekt dat hij nog nooit zo goed heeft geleefd als tegenwoordig.

Louis van Gaal wil over zo’n vier jaar gaan rentenieren. Weinigen durven te voorspellen dat hij het zo lang bij Barcelona gaat volhouden.

Las segundas partes nunca son buenas, is een Spaans spreekwoord dat dezer dagen vaak klinkt. Ofwel: het tweede deel is nooit zo goed als het eerste. Maar wel even spannend en hectisch, waarschijnlijk.