Istanbul – Na drieënhalf jaar vol ontslagen, reisverboden, zelfmoorden en vluchtverhalen was er eindelijk goed nieuws voor de Academici voor Vrede uit Turkije. Het Constitutioneel Hof oordeelde dat veroordelingen van de wetenschappers, die begin 2016 een petitie ondertekenden tegen het staatsgeweld in het zuidoosten van het land, hun recht op vrije meningsuiting had geschonden.

Het goede nieuws kwam tussen de vrijlating van twee ondertekenaars door. Historica Füsün Üstel zat 76 dagen vast, wiskundige Tuna Altınel kwam na 81 dagen gevangenschap vrij. Een uitgelaten groep vrienden wachtte Altınel buiten de gevangenis op. Na een aantal innige knuffels bedankte hij ten overstaan van een handjevol media de vrienden en familie die hem hadden gesteund. Net als andere recent vrijgekomen politieke gevangenen riep ook Altınel vervolgens op om de vrienden die nog altijd tussen vier muren verkeren niet te vergeten.

Na de uitspraak van het Hof roerden meerdere ondertekenaars zich in de media. Funda Başaran, een van de academici die in beroep waren gegaan, vatte de boodschap van de vredesacademici bondig samen: ‘Wij wisten dat het vragen om vrede geen misdaad is. Het vragen om vrede is een verantwoordelijkheid.’

Na ondertekening van de petitie werden de academici verbaal bedreigd, onder meer door president Erdoğan. Ook na de uitspraak van het Constitutioneel Hof liet een tegengeluid niet lang op zich wachten. Regeringsgezinde universiteiten stelden een petitie op die de beslissing van het Constitutioneel Hof veroordeelde. In de petitie noemden ze de uitspraak een ‘schandaal’ en zwoeren ze om zich te verzetten tegen iedereen die Turkije probeert zwart te maken.

De tegenpetitie kende 1071 ondertekenaars, verwijzend naar de overwinning die de Seltsjoeken in 1071 op de Byzantijnen boekten in de slag bij Manzikert. Al snel na publicatie daalde dat aantal echter. Drie academici vonden hun naam onder de petitie terug zonder hem zelf gezet te hebben, en twee namen stonden dubbel op de lijst. Er was blijkbaar een foutje in de administratie geslopen toen rectoren in allerijl de tekst als WhatsApp-bericht hadden rondgestuurd met een verzoek tot ‘steun in de strijd tegen terreur’.

Het nieuws rond de tegenpetitie mag kolderiek aandoen, maar ondanks de uitspraak van het Hof lopen de rechtszaken tegen de academici nog altijd. Daarmee is het vooral een herinnering aan de uitkleding die instituties als het hoger onderwijs en de rechterlijke macht de afgelopen jaren hebben ondergaan.