
De Nederlandse jeugdfilm behoort wereldwijd steeds meer tot de top’, zegt Wouterlood. In Toronto, op TIFF Kids, stonden veel Nederlandse producties op de lijst. En op het International Short Film Festival in Oberhausen vielen verscheidene Nederlandse jeugdfilms in de prijzen. Alles mag won daar de juryprijs voor de beste kinderfilm. ‘Nederland staat op nummer één, werd er gezegd in Toronto. Ik vind het lastig te zeggen waarom we het internationaal zo goed doen. Het zou kunnen dat we net iets meer durven, minder bang zijn om bepaalde thema’s bespreekbaar te maken. In Alles mag roept een jongetje bijvoorbeeld heel hard “homo” door de klas. En de elfjarige hoofdpersoon zoent bijna met zijn vriendinnetje. In Toronto gingen alle kinderen in de zaal tijdens die scènes zenuwachtig lachen of joelen. Ze vinden het daar extra spannend, omdat ze wat minder gewend zijn, denk ik.’
Alles mag gaat over de elfjarige Tygo, die van een klein dorpje in Brabant is verhuisd naar Amsterdam. Hij houdt een spreekbeurt over carnaval in zijn nieuwe klas, een multiculturele groep waar hij als Brabander nog een buitenbeentje is. Moedig begint hij te vertellen in zijn carnavalspakje. ‘Wat begint als een algemene spreekbeurt over de regels van het carnaval wordt steeds persoonlijker en steeds schrijnender. We beleven door Tygo’s ogen zijn laatste jaar op weg naar zijn laatste carnaval. Hij zit bij de fanfare, maar wil eigenlijk bij de majorettes, waar alleen maar meisjes bij dansen. En het gaat steeds meer over zijn ouders die uit elkaar groeien.’
Scheiding, multiculturalisme, dat zijn ingewikkelde thema’s. Maar die moet een kinderfilm niet uit de weg gaan, volgens Wouterlood: ‘Ik vind het mooi als kinderen serieus worden genomen, als de film niet een te kinderachtige benadering heeft. Ieder kind wordt vroeg of laat geconfronteerd met serieuze thema’s. Of het nou de dood is of echtscheiding of pesten. Het is belangrijk dat films zulke kwesties behandelen, zodat kinderen erover kunnen praten en beseffen dat ze niet de enigen zijn die ergens mee worstelen.’
Het belangrijkste, vindt Wouterlood, is dat de filmmaker het verhaal vooral vertelt vanuit de belevingswereld van een kind: ‘De onbevangen blik van een kind op een volwassen wereld is fascinerend. Soms kunnen heel kleine gebeurtenissen op een kind een grote, onuitwisbare indruk maken.’ Humor is bovendien belangrijk: ‘Als je serieuze thema’s aansnijdt, kunnen vrolijke elementen een film wat luchtiger en toegankelijker maken. En de film hoeft niet per se een happy end te hebben, maar je moet wel enigszins met een gerust gevoel achterblijven. Mijn film eindigt best wel schrijnend, maar ook met hoop.’
De rode draad in Wouterloods beste vijf? ‘Alle films gaan over kinderen die er alleen voor staan. Dat is vooral een persoonlijke voorkeur voor melancholie. Deze films hebben mij als maker geïnspireerd en ik kan ze aan iedereen aanraden om te zien.’
1.Kauwboy (Boudewijn Koole, 2012, voor negen jaar en ouder)
‘De tienjarige Jojo moet omgaan met het gemis van zijn moeder. Zijn vader doet dat op een heel andere manier dan hij, dus Jojo staat er alleen voor. Maar dan vindt hij een vogel, een kauw, die hem steun biedt. Het is een aangrijpende film, die grote thema’s aansnijdt: verlies en eenzaamheid. De cameravoering vind ik erg mooi. Die is rauw en zit heel dicht op het kind, waardoor de film erg goed het perspectief van het jongetje uitdraagt. Verder is het kleurgebruik, vooral blauw en soms roodaccenten, prachtig. Naast de zware thema’s zitten er ook speelse en ontroerende momenten in de film. Hoe Jojo omgaat met die kauw bijvoorbeeld. En er ontstaat een vriendschap met een meisje. Kauwboy heeft heel herkenbare schrijnende én vrolijke momenten.’
2.Kikkerdril (Simone van Dusseldorp, 2009, voor alle leeftijden)
‘Dit is een heel lieve, vrolijke, luchtige film. Meer voor jongere kinderen dan de andere films op mijn lijstje. Een jongetje van zes, Max, loopt weg van huis op zoek naar kikkerdril, omdat hij denkt dat hij daarmee zijn broer kan genezen. Die heeft niks ernstigs; zijn amandelen worden geknipt. Maar Max is bang dat zijn broer zonder kikkerdril nooit meer kan praten. Een zoektocht volgt op het platteland, door het bos en langs landweggetjes. De film gaat over de liefde voor de natuur en oog voor de kleine dingen. Terwijl wij leven in een stedelijke wereld met veel technologie en herrie is dit juist een film over de puurheid van het platteland. Er zitten daarnaast veel liedjes in die erg aanstekelijk en vrolijk zijn. En het jongetje dat Max speelt, is heel innemend.‘
Kikkerdril is online te bekijken:
3.Het zakmes (Ben Sombogaart, 1992, voor alle leeftijden)
‘Dit is natuurlijk een klassieker. Toen ik tien was, zag ik Het zakmes voor het eerst en de film is me altijd bijgebleven. De film gaat over Mees, een jongetje dat per ongeluk het zakmes van zijn vriendje Tim heeft meegenomen. En als hij dat terug wil geven, is zijn vriendje net verhuisd. Naar Flevoland, meer weet Mees niet. Hij probeert Tim terug te vinden. In z’n eentje, want zijn ouders hebben weinig tijd voor hem, al heeft hij ook wel een gezellige thuissituatie. En ondertussen moet Mees ervoor zorgen dat zijn pinnige juf en zijn vader niet door hebben dat hij dat mes heeft, want zij vinden hem daar te jong voor. De film is zo goed door een combinatie van ontroering, spanning en humor. Het zakmes heeft heel grappige momenten, zo wordt de tv telkens smerig bij het koken. Dat Mees zijn mes moest verstoppen, vond ik als kind bovendien erg spannend. Olivier Tuinier, die de hoofdrol speelt, is een fantastisch acteurtje, met wie je heel erg meeleeft. En er zit veel muziek in, die veel doet voor het gevoel van de film. Tuinier heeft de soundtrack zelf ingezongen, wat de film extra karakter geeft.’
4.Munya in mij (Mascha Halberstad, 2013, voor zes jaar en ouder)
‘Alles mag hoort bij een reeks films met een multicultureel thema die voor de publieke omroep gemaakt is. Munya in mij zit ook in die reeks. Het is een korte animatiefilm over een Turks meisje met een stevig postuur. Op haar route naar een Turkse winkel wordt ze telkens gepest door een groepje jongens, omdat ze dik is. Ze probeert onder die pesterijen uit te komen. Ondertussen wordt ze getroost door de rapmuziek van een Nederlandstalige rapster, Nina. Ik vind die animatiestijl heel mooi en origineel. Het is een ontroerende en stoere film. En heel erg van nu, met dat multiculturele thema en die rapliedjes.’
Munya in mij is online te bekijken:
5.Tony 10 (Mischa Kamp, 2012, voor alle leeftijden)
‘Ik was regieassistent bij deze film, dus ik ben hier niet helemaal objectief. Maar ik vind het een toegankelijke, vrolijke, originele film, die nog veel te weinig mensen hebben gezien. Het verhaal gaat over een jongen, Tony, wiens ouders uit elkaar dreigen te gaan. De filmis een beetje sprookjesachtig. Tony’s vader klimt op van kraanmachinist tot minister en Tony denkt dat zijn vader verliefd is op de koningin, gespeeld door Annet Malherbe in een glansrol. Erg komische scènes spelen zich af in de klas van Tony, met Carlo Boszhard als valse leraar. Tony 10 is dus een goede combinatie van een schrijnend thema, namelijk de scheiding van Tony’s ouders, en een soort vrolijkheid.’
Tony 10 is online te bekijken:
Zondag 8 juni zijn Kauwboy (15.30 uur) en Alles mag (16.50 uur) op Zapp (Nederland 3) te zien. Alles mag is daarnaast online te bekijken: