Daar was hij minister van Sport. Als we hen leren kennen woont ze er al flinke tijd. Ze gaan trouwen en de fysieke chemie spat ervan af. Eeuwigdurende vreugde gloort, maar geluk levert geen lange film op. Gelukkig voor ons en de makers gaat het kraken.
Haar dochtertje Aliona blijkt bijna een jaar bij hen gewoond te hebben, maar heeft in die tijd niet één vriendinnetje kunnen maken. Als de kijker haar leert kennen blijkt ze geen heks maar een leuk, slim meisje, dus moet het gelegen hebben aan haar klasgenootjes in Soechoemi, die kennelijk niets van een Russinnetje moeten hebben dat nauwelijks Abchazisch spreekt en leest. Daarom is Aliona teruggestuurd naar papa in Rostow. Het blijkt een spiegel van wat Natasja is overkomen: haar enige vriendin in den vreemde is de Russische Tanja, ook met een Abchaas getrouwd.
Pijnlijk is een bezoek aan haar schoonfamilie in een idyllisch bergdorp. We zien voorbereidingen voor de jaarlijkse feestpicknick in het bos. We zien echtgenoot Rafaël, het aanzien dat hij geniet bij de dorpsgenoten en de toost die ze uitbrengen op hun paradijselijk vaderland. Maar waar is Natasja? Die zit zwanger en zwetend in huis bij een schoonzus die uitlegt waarom Rafaël haar niet meeneemt naar het feest: als een vrouw voor het eerst op bezoek komt moet ze een geschenk meenemen, net als bij een doopfeest. Een handdoek met geborduurd kruis bijvoorbeeld. ‘Als je ons gebeld had, hadden we dat gezegd.’ Alsof niet Rafaël dat had moeten weten. Nee, ze moeten haar niet, die Russin, dat is wel duidelijk.
Natasja heeft deze verbluffende straf kennelijk geaccepteerd, maar is assertief genoeg om schoonzus te verwijten dat haar familie onhartelijk is. ‘Je kunt volgend jaar mee naar het feest’, is het ijzige antwoord. De spanningen nemen toe. Rafaël verwijt Natasja dat ze te weinig doet om te integreren en dat ze zich verheven voelt. Natasja verwijt Rafaël dat er niets valt te integreren omdat niemand haar moet en niemand haar een kans geeft op werk of vriendschap: de beste zangeres in het hele land, maar hier kan ze het vergeten. Trouwens, die geweldige Abchaziërs van hem zijn allemaal idioten die niet weten wat werken is.
Is dit niet allemaal te particulier? Nee, er zit een universele kant aan: liefde onder druk door culturele verschillen en xenofobie. Maar ook door de Grote Geschiedenis. Want wat betekent dat kapotte vrachtschip als een gestrande walvis op het strand van Soechoemi? Wat de totaal vervallen pier en de uitgebrande flatgebouwen? Na een half uur relatieperikelen belanden we via archiefbeeld in de Georgische burgeroorlog, vroege jaren negentig, waarin Rafaël vocht en waarin Abchazië zich afscheidde met hulp van Rusland – het enige land dat het dwergstaatje van honderdduizend inwoners erkent. Rafaëls ministerschap stelt niets voor. Al lukt het hem de WK dominospelen te organiseren – het hilarische deel van de film. Voor zijn land ziet hij weinig hoop meer. Zie zelf of die er is voor zijn huwelijk.
Elwira Niewiera Pjotr Rosolovski, Het domino-effect, Ikon, woensdag 5 augustus, NPO 2, 23.30 uur
Beeld: (1) Het domino-effect, Natasja en Rafaël (Ikon)