Hadassah Emmerich (Heerlen, 1974) ontving dit jaar de Fritschy Cultuurprijs Sittard-Geleen, die tweejaarlijks wordt uitgereikt aan een kunstenaar met bijzonder oog voor het multiculturele debat. Emmerich heeft Indonesische wortels – Batik Babe noemt ze zichzelf. Ze schildert slingerende lianen en sensuele vrouwen in zuurstokkleuren, maar laat ook de andere kant van het oosterse paradijs zien: de botsing met de westerse cultuur.
De jury was vooral enthousiast over haar werkwijze. Batik Babe schildert niet alleen op papier, maar ook op muren, en waar kun je het debat over multiculturaliteit beter voeren dan op straat? Haar graffiti-achtige muurschildering City should be shining was vorig jaar te zien op het glaspaleis in Heerlen en eerder dit jaar vulde ze in Jakarta driehonderd vierkante meter Nederlandse ambassademuur met kleurrijke schilderingen.

Emmerich erfde Indonesisch bloed van haar vaders kant. Een reis door Indonesië bevestigde voor haarzelf dat exotisme het belangrijkste thema in haar werk is. Dat laat ze zien in felle kleuren en exotische afbeeldingen, die af en toe aan Gauguin doen denken. Typisch Indisch uitziende mannen, kleurrijke vogels en bloemen, veel bloemen. Dat klinkt gezellig, en dat is het bij eerste aanblik ook. Maar koloniale verhoudingen brengen problemen met zich mee. Onder de bovenste laag frivoliteit laat de kunstenares de duistere kanten van het samenleven van oost en west zien en daarmee nuanceert ze haar eigen exotische idylle.

In het kader van de Fritschy-prijs heeft Emmerich een kleine expositie in Museum Het Domein in Sittard. Onder de titel Mixed Blood Banana Shake laat ze recente schilderingen en computercollages zien. Schilderen doet Emmerich met water- en acrylverf op papier. Daarover sjabloneert ze met sprayverf of gebruikt ze collagetechnieken. Deze werken bestaan uit verschillende lagen materiaal. Ook de betekenis heeft meer lagen. Het schilderij Esmeralda lijkt op het eerste gezicht een erotische droom. Vrouwen kijken sensueel het doek uit, ontbloten hun borst. Lieflijke roosjes bedekken een vrouwelijk geslachtsorgaan, dat tegelijkertijd met twee vingers wordt gespreid. Tussendoor slingeren lianen en vliegen exotische vogels.

Bij een tweede blik vallen twee zwarte gezichten op, waarmee de duistere kant van de droom naar boven komt. Bedenkelijk bekijken de zwarte gezichten deze vrouwelijke schoonheid en aan hun blik te zien hebben ze weinig waardering voor de vrijgevochten westerse vrouw. Geen enkel personage staat in z’n geheel op het papier, waarmee ze een soort iconen worden: de westerse vrouw en de oosterse man.

Emmerich schildert associatief, intrigerend; des te groter is het contrast met haar computercollages. Volgens de Fritschy-jury levert de combinatie van de schilderijen en prints spanning op, maar zo naast elkaar aan de wand vallen de prints in het niet.

De collages zijn titelloos. Ze zijn samengesteld uit foto’s uit Indonesië, uitsneden uit eigen werk, foto’s van muurschilderingen en bestaand materiaal. Ze zijn rommelig en zien er nep uit. Door de onderdelen naar een tweedimensionaal vlak te brengen met een glibberig posterglansje eroverheen, verliezen ze hun kracht. De schilderijen spreken, de prints niet. Voor hun oorspronkelijke doel, publicatie in een tijdschrift, zijn ze meer geschikt dan als zelfstandig werk.

Batik Babe staat zelf in Het Domein op de steigers te schilderen. Het museum strikte haar voor een wandschildering van acht bij vier meter in het museumcafé. Deze is 11 juni klaar en een jaar lang te zien.

Hadassah Emmerich, Mixed Blood Banana Shake

Museum Het Domein, Sittard,

tot 11 juni