Ze zijn alledrie ex-vluchtelingen en dus zitten ze boordevol verhalen. Ze zijn alledrie begenadigde verhalenvertellers in de beste absurde traditie: ieder verhaal heeft een begin, een midden en een eind, maar niet noodzakelijkerwijs in die volgorde. Accelereren en schakelen hoort tot hun standaardpakket van magische toneelmiddelen. Net als Geert Wilders kunnen ze bijvoorbeeld heel goed stapelen, maar hun stapels lazeren steeds sierlijk omver nét voor de punchline. En als ze vertellen over de beledigingen die dienstkloppers van uiteenlopende vreemdelingendiensten zich tegenover hen lieten ontvallen, dan schakelen ze steeds vlak voor wij tranen in de ogen krijgen of gaan zuchten van ellende, door naar een heel goeie grap.
‘Ze’, dat zijn de ceremoniemeesters van hun eigen toneelceremonie over vluchtelingen, Nobody Home getiteld: Vanja Rukavina (Bosnië), Majd Mardo (Syrië) en Saman Amini (Iran) – die trouwens ook enkele geweldige nummers zingt waarbij hij zichzelf begeleidt. Ze zijn, net als hun regisseur Daria Bukvic (Bosnië) allemaal geboren in het jaar dat de Berlijnse Muur viel, ze vluchtten tijdens hun eerste decennium op aarde dwars door de destijds opnieuw ingedeelde wereld. En ze puberden in Nederland tijdens en na ‘nine-eleven’, toen de autochtone omstanders met weer een heel andere blik naar ze gingen kijken. Hun opleiding tot toneelspeler en regisseur kregen ze in Maastricht. De souplesse en niet opgelegde, met zuidelijk temperament gekruide bravúra en virtuóso zijn zoals die woorden willen zeggen: dapper en urgent, kristalhelder en effectief. En jezus, wat zijn die jongens geestig, lekker rattig en vliegensvlug.
Hun tomeloze avond over vluchtgeschiedenissen is onder meer zo licht verteerbaar doordat de acteurs en hun regisseur hun voorstelling rijkelijk hebben gekruid met de absurditeiten die nu eenmaal aan vluchtgeschiedenissen kleven – variërend van weinig verheffende racistische beledigingen tot scènes voor stuiplachverwekkende sitcoms-in-wording, waarin asielzoekers niet zelden verzeild raken. Een van de mooiste voorbeelden van dat laatste is de hilarische act (met een hoofdrol voor Majd Mardo) waarin antwoord wordt gegeven op de vraag of je een grotere kans maakt op een verblijfsvergunning wanneer je je voordoet als een verlegen homoseksuele jongen uit een kamelenland. Geen schijn van kans – je krijgt prompt een fundamentalistisch-islamistische flikker in geile nachtclub-outfit achter de broek. Nobody Home is een ferme aanrader voor Untergang des Abendlandes-cultuurpessimisten. Je komt er namelijk wijzer, woedender én behoorlijk opgevrolijkt uit.
Alle geplande voorstellingen van Nobody Home zijn uitverkocht. In het Compagnietheater te Amsterdam (020-5205310) zijn drie extra voorstellingen voorzien op 16, 17 en 18 januari 2015. In de Toneelschuur te Haarlem (023-5173910) is een extra voorstelling op dinsdag 20 januari 2015. Nobody Home wordt in het najaar van 2015 opnieuw gespeeld.
Foto: Casper Koster