De gemeente gaf opdracht aan een groep wetenschappers onder leiding van prof. Rosenthal van het Crisisonderzoekscentrum van de Leidse Universiteit om het ontstaan van het conflict tot op de bodem uit te zoeken. Een onderzoekscommissie onder leiding van GroenLinks-politicus Peter Lankhorst moest aan de uitkomsten vervolgens beleidsvoorstellen koppelen. Deze week presenteerde de commissie-Lankhorst haar conclusies in het rapport Door jongeren uitgedaagd; een titel die over de schuldvraag van het gebeurde weinig aan de verbeelding lijkt over te laten. Lankhorst: ‘De titel lag voor de hand. De escalatie van 23 april was immers aanleiding om een heuse stuurgroep in het leven te roepen. Jongeren hebben de politiek uitgedaagd door in actie te komen op een manier die de politiek en de gemeenschap niet als de meest wenselijke zagen.’
In het rapport worden maar liefst 56 voorstellen geformuleerd die vooral een pleidooi vormen voor de wederopbouw van het gebrek aan jongerenwerk in de wijk waar veel mensen van Marokkaanse en Turkse afkomst wonen. De ‘criminele kern van de jongeren’ zou volgens de commissie te werk moeten worden gesteld. Maar aan de werkelijke oorzaak van de rellen, de buitenproportionele reactie van de politie, wijdt de commissie geen kwaad woord. Lankhorst: ‘Het jongerenwerk in de wijk was door bezuinigingen uitgehold. De politie sprong in dat gat, maar kwam er voor een deel niet uit. De frustratie van de politie was dat ze daarvoor ook nog eens op hun kop kregen. Wij hadden niet de behoefte om die frustratie nog groter te maken. Op het politie-optreden hebben we dus geen kritiek, maar we vinden wel dat het anders moet. Er zouden bijvoorbeeld meer Turken en Marokkanen bij de politie moeten komen.’