Het was 7 januari 1980 en Piersanti lag opgebaard in het familiehuis aan de Via Libertà in Palermo. Hij was voor de deur vermoord, de voorzitter van de regio Sicilië, omdat hij de moed had gehad te morrelen aan de economische belangen van Cosa Nostra, die bij zijn partij DC (Democrazia Cristiana) altijd in veilige handen waren op Sicilië.
Afgelopen zaterdag werd Sergio Mattarella (inmiddels 73) benoemd tot de twaalfde president van de republiek Italië. Op de kop af 35 jaar na de moord op zijn broer, die stierf in zijn armen. Het is een ijzingwekkende foto, een asgrauwe Sergio Mattarella die als eerste op de plaats van misdaad arriveert en het zieltogende lichaam van zijn broer uit de auto trekt om hem voor een laatste keer in de ogen te kunnen kijken.
Vanaf dat moment was de missie van professor rechtsgeleerdheid Sergio Mattarella ‘zien wat we kunnen en moeten doen’. Hij had zichzelf eigenlijk geen rol in de politiek toebedacht. Vader Bernardo Mattarella was een van de founding fathers geweest van de DC op Sicilië en had het hoog in de politiek geschopt.
Sergio Mattarella heeft zich altijd in de luwte bewogen, maar lijkt als het ware zijns ondanks omhoog gestuwd. Drie maal minister, vice-premier, en tot slot lid van het Grondwettelijke Hof, de opperrechter tussen politiek en rechtspraak. Onverzettelijkheid op de momenten waar het om ging hebben hem altijd gekarakteriseerd. Zo stapte hij in 1990 op als minister van Onderwijs en Communicatie op het moment dat de tv-zenders van etherkraker Silvio Berlusconi via de wet Mammì werden gelegaliseerd. ‘Onaanvaardbaar’, luidde zijn enige commentaar.
Luisteren, dat kan Sergio Mattarella beter dan wie dan ook. Zijn aandachtige lichtblauwe ogen achter een streng brilmontuur merken alles op. Eens, op een etentje in Rome bij een bevriende parlementaire journalist, kwam hij langs. Martin Simek zat ook aan tafel. Sergio Mattarella wilde alles weten over zijn ervaring achter het IJzeren Gordijn. Met korte, intelligente vragen stelde hij zich op als de journalist, niet als de belangrijke politicus die hij toen al lang was.
‘De gedachte gaat als eerste uit naar de vele moeilijkheden waar de Italianen op dit moment mee worstelen’, luidde zijn eerste commentaar na de benoeming. En van Sergio Mattarella geloof je het.