Barcelona – Was hij het eerste slachtoffer van een juridische strafexpeditie tegen Catalonië of heeft hij gewoon pech gehad? 643 dagen zat Sandro Rosell in voorarrest. De ex-voorzitter van FC Barcelona (2010-2014) werd beschuldigd van witwassen en lidmaatschap van een criminele organisatie rond het verhandelen van tv-rechten van de Braziliaanse nationale voetbalselectie.

Nooit eerder in Spanje had iemand zo lang zonder proces vastgezeten voor een economisch misdrijf. Was dit niet een beetje overdreven? Rosell en zijn advocaat vonden van wel. In de 21ste eeuw zijn er tenslotte ook andere manieren om er zeker van te zijn dat een verdachte niet het land uit vlucht voordat zijn proces begint, redeneerden zij. Keer op keer verzochten zij onderzoeksrechter Carmen Lamela om voorlopige vrijlating. Geen sprake van. Lamela was onwrikbaar. Ze houdt van sieraden, maar elektronische polsbandjes vindt zij niks.

Vorige week deed de Nationale Audiëntie uitspraak. De rechtbank zag in het resultaat van vier jaar politieonderzoek alleen maar ‘reële bedrijfsactiviteiten’. Niks witwassen. Evenmin was het bedrijf van Rosell een dekmantel voor een criminele organisatie. Rosell werd vrijgesproken.

De rechtbank had weinig tijd nodig gehad om in de gaten te krijgen dat de zaak op drijfzand was gebaseerd. Meteen na aanvang van het proces werd Rosell in vrijheid gesteld. Een oorvijg voor onderzoeksrechter Lamela, die de conclusies van de politie kritiekloos had overgenomen.

Lamela was trouwens sowieso al in vorm, in het seizoen 2016-2017. Twee maanden voor de opsluiting van Rosell in mei 2017 gooide ze zeven jongeren uit Pamplona in de cel voor straatrelletjes. Dat was ‘terrorisme’. In november 2016 trof zeven jongeren uit Altsasu hetzelfde lot. In geen van de drie gevallen – Rosell, Pamplona, Altsasu – werden de verdachten naderhand veroordeeld voor de zware misdrijven die Lamela meende te zien. En in alle gevallen ging het om ‘separatisten’. Onder voorzitterschap van Rosell had FC Barcelona zich geschaard achter het ‘recht op zelfbeschikking’.

De foute beoordelingen van Lamela hebben haar carrière echter niet geschaad. Vorig jaar werd ze benoemd tot rechter van het hooggerechtshof, de absolute top van de juridische macht. In de tussentijd had ze elf Catalaanse leiders preventief achter de tralies laten zetten. Vorige week kwam een EU-rapport uit over de onafhankelijkheid van de rechtspraak. Spanje was naar de vierde plaats van onderen gezakt.