Bayonne – De moord op de 59-jarige buschauffeur heeft erin gehakt, beamen de drie mannen aan hun stamtafel van café Le Brazza in Bayonne, de stad in Zuidwest-Frankrijk waar vorige maand een buschauffeur werd doodgeslagen door vier jongeren die weigerden een mondkapje op te zetten. De week erna werden in Frankrijk nog eens drie buschauffeurs het mikpunt van agressie. De regionale krant van deze zondagochtend verklaart het geweld door de coronacrisis. ‘Dat is de politiek correcte versie’, lachen de drie vanachter het bier om half tien ’s ochtends. ‘De daders voelen zich buitengesloten, heet het. Laatst heeft zo iemand hier vanuit zijn geloof twee glazen Kir van tafel geveegd.’
Een spotprent in dezelfde krant toont vrouwe Justitia, geblinddoekt, niet omdat ze onpartijdig wil zijn, aldus de commentaartekst, maar omdat ze blind is voor wat er in Frankrijk op straat gebeurt. Toch gaf de net aangetreden minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin meteen acte de présence tijdens de demonstratie tegen de moord op de buschauffeur. De drie halen hun schouders op. ‘Hij moet zorgen voor het herstel van de sociale cohesie bij ons’, zegt een van hen, gepensioneerd elektricien. ‘Tegen Darmanin loopt een onderzoek wegens verkrachting. Vindt u dat een mooi visitekaartje?’
De nieuwe premier Jean Castex, tot voor kort burgemeester van het stadje Prades in de oostelijke Pyreneeën, noemt zichzelf een provinciaal en kan op meer waardering rekenen. ‘Hij heeft een zuidelijk accent, hij moet het gat opvullen tussen ons en de elite in Parijs’, zegt de gewezen elektricien. ‘Het is een truc van president Macron die monsieur Castex gebruikt om zijn bezuinigingsbeleid alsnog door te voeren.’ En de economische impuls van veertig miljard uit Europa die de president in het Franse economisch herstel wil steken? Hij lacht schamper: ‘Vooralsnog zijn de stierengevechten en ons zomerfestijn rond de gerookte Bayonne-ham, de twee commerciële hoogtepunten van het jaar voor onze middenstand, afgelast wegens corona.’
Toch was het moeilijk een kamer te krijgen in de stad waar de façades van de eens zo chique hotels vergane glorie uitstralen. ‘De Fransen zijn er deze zomer massaal in eigen land op uit getrokken’, zegt hij. ‘Nu maakt iedereen plezier, maar in de herfst worden ze allemaal ontslagen.’