En toch dringt de zestienjarige Patrick (Lucas Hedges) erop aan dat zijn oom Lee (Casey Affleck) permanent van de stad naar het kustplaatsje verhuist. Dat schept een dilemma voor Lee: zijn pas overleden broer heeft hem als Patricks voogd aangewezen, maar de laatste plaats op aarde waar Lee wil zijn is Manchester-by-the-Sea.
Als de film van Kenneth Lonergan begint leidt Lee een teruggetrokken bestaan als klusjesman in Boston. Het is winter. De ijzige dagen reflecteren zijn zielstoestand. Alles zit vast bij hem; onderdrukte woede is de enige emotie waartoe hij in staat is. Hij is die man in de kroeg die de héle avond aan de bar in z’n eentje bier zit te drinken. En dan tegen twaalven zomaar iemand in het gezicht slaat. Want ‘waarom zit je zo naar mij te kijken?’
In Manchester by the Sea zijn er twee of drie zulke scènes en Affleck speelt de emotionele aftakeling van Lee volmaakt. De acteur, die aanspraak maakt op een Oscar-nominatie voor deze rol, is een specialist geworden in het verbeelden van de psychologie van de antiheld, met name in de schitterende verfilming van Jim Thompsons noir-meesterwerk The Killer Inside Me (2010) en The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford (2007) waarin Affleck dus respectievelijk killer en coward speelt.
Complexer dan deze figuren is Lee in Manchester by the Sea. Een onaangenaam personage is het niet, wel een man met een duister verleden ingegeven door een tragisch incident. Wat er lang geleden gebeurde toen hij in Manchester-by-the-Sea woonde was zoiets waarover de mensen jaren daarna nog alleen maar kunnen fluisteren: hij was toch schuldig, hoor. Maar niemand die het hardop zegt. Dat maakt de tragiek compleet: het leven als absurditeit, als slechte grap.
Als zijn broer overlijdt en Lee het voogdijschap over Patrick krijgt is er een kans op verlossing. Lee verhuist tijdelijk naar Manchester, maar hij zit niet te wachten op de verantwoordelijkheid voor de opvoeding van zijn neefje. Beetje bij beetje vertelt Lonergan wat er precies gebeurd is, waarbij hij de flashbacks zo structureert dat heden en verleden naadloos in elkaar overvloeien. De effectiviteit van deze vertelstijl ligt erin dat je haast onbewust beseft dat dit is hoe het voor Lee moet zijn: het verleden als een eindeloze herhaling. Dit blijkt eens te meer in een schitterende scène waarin Lee zijn ex-vrouw ontmoet die inmiddels is hertrouwd. Zij stort haar hart uit bij hem. Maar het enige wat hij kan is iets mompelen en weer weglopen.
Lee’s verhaal vraagt om het tonen van de beloofde verlossing. Maar of Lonergan hiervoor valt? In The Daily Telegraph zegt hij: ‘De sentimentaliteit van Hollywood is een bunch of crap.’ Persoonlijke groei en knuffelen en leren van je fouten en leren in jezelf te geloven. Hoe je dan wel verder kunt, zónder die bunch of crap, blijkt in Manchester by the Sea.
Te zien vanaf 19 januari