De dramatische eenheid van tijd, plaats en handeling, breed omschreven door Aristoteles en verfijnd door dramaturgen in de late Middeleeuwen en tijdens de Renaissance, máákt 7500, een nieuwe film over een vliegtuigkaping, geproduceerd door Amazon. We zijn in de stuurcabine van een passagierstoestel ’s nachts onderweg van Berlijn naar Parijs, waar een jonge piloot oog in oog komt te staan met een kaper, gewapend met een stuk glas. Plot en handeling zijn in de klassieke stijl verenigd, hier filmisch vertaald door de cameravoering in widescreen, die de kijker in de claustrofobische ruimte plaatst waar het bredere thema van empathie versus wraak zich uitkristalliseert.
Het debuut van de Duitse regisseur Patrick Vollrath is schatplichtig aan Paul Greengrass’ United 93 (2006), over de vliegtuigkaping tijdens de aanslagen van 11 september, maar meer nog aan een vracht vol luchtvaartdramafilms van de jaren vijftig tot de Airport-films van de jaren zeventig. Dit laatste tijdperk is nog altijd mijn favoriet, vooral dankzij de tweede Airport-serie waarin piloot Charlton Heston met zonnebril op zijn passagiers moet redden.
Waar Heston een en al gespierde kaaklijn is, daar is zijn evenknie in 7500 – kapitein Tobias Ellis (Joseph Gordon-Levitt) – om de zoveel minuten in tranen. Dat is even slikken, maar uiteindelijk: prachtig. Deze acteur, bekend om zijn werk in innovatieve genrefilms zoals de film noir Brick (2005), vermengt in een krachtige performance het beeld van de harde, mannelijke held met kwetsbaarheid en twijfel. Dat klinkt slap, maar juist in deze context werkt het. De genreregels onder de oppervlakte – man komt tot de redding – maken plaats voor iets essentiëlers: de psyche van dezelfde man onder zware druk wanneer hij wordt geconfronteerd met het klassieke thema van de noodzaak van wraak nemen.
Vanaf het begin is 7500 spannend (de cijfers vormen het internationale noodsignaal dat een vliegtuigkaping aangeeft). We zien beelden van het cameratoezicht op een luchthaven. Mensen wachtend in een vertrekruimte. Dan beweegt een van hen, een jongen met een backpack. Heel vreemd en confronterend is dat je meteen denkt: die is fout.
Tijdens het aan boord gaan leren we in een paar minuten kapitein Ellis kennen. Jonge vader. Ook op de vlucht is zijn geliefde en moeder van zijn kind, een stewardess. Met slechts deze informatie, verteld in de stuurcabine, waar de personages geen kant op kunnen, en met het beeld van de dubieuze jongen met z’n backpack in ons hoofd, groeit er al een heel verhaal, maar als de kaping met grof geweld begint blijken alle verwachtingen slechts een uitgangspositie.
Uiteindelijk onderzoekt de film of verzoening mogelijk is, in plaats van dat wraak een lotsbestemming is – dezelfde vraag als die waar bijvoorbeeld Orestes voor komt te staan in de klassieke tragedies van Aischylos en Euripides. Tijdens de begintitels komen woorden van Gandhi op het scherm: ‘Oog om oog maakt de hele wereld blind.’ Maar de vergeldingsgedachte hangt zwaar in 7500, vooral bij de kijker, die het drama van bloed en glas in de benauwde ruimte minuut voor minuut meemaakt.
Nu te zien bij Amazon Prime