Interpol uit New York gold jaren als de geestelijke erfgenaam van Joy Division. Voor liefhebbers was dat bij wijze van compliment. Voor de anderen bij wijze van diskwalificatie. Interpol was Joy Division-light. Wel die galmend donkere stem, de kilte, maar niet de pijn, en niet het origineel.

Er was ook nog een Interpol-light. Die heetten de Editors. De band bracht twee jaar geleden een album uit dat klonk als een greatest hits-plaat. Ook in de Editors klonk Joy Division door, maar vermengd met commerciële ambitie.

In zekere zin hebben de Editors de plek van Interpol ingenomen, want die band doet op haar – zeer wisselend ontvangen – derde album nauwelijks aan zelfherhaling. De nummers zijn grilliger en de teksten van Paul Banks zijn kaler dan voorheen. Soms werkt dat bijna ontnuchterend, wanneer geliefden rechtstreeks zijn hart invliegen. Maar een nummer later leidt dezelfde opsmukloosheid tot de prachtige zin: ‘You feel the sweet breath of time/ It’s whispering its truth, not mine’. En het mooie aan Interpol blijft: altijd lijkt het onheil nabij.

De Britse Editors – hoe succesvol ook, hoeveel van die potentiële hits ook daadwerkelijk hits werden en hoe onomstreden hun live-reputatie ook is – waren altijd een wat onderschatte band. Dat is met An End Has a Start definitief afgelopen. Het album heeft de grandeur van een klassieker, de balans tussen licht en zwaar is welhaast volmaakt, en Tom Smith’ stem is die van de kansel: hij duldt geen tegenspraak. Wanneer in de eerste single de piano aanzwelt, de drums en bas dwingend stuwen en het toch al grootse refrein (‘The saddest thing that I’d ever seen/ Were smokers outside the hospital doors’) nog eens met een koor wordt aangezet, zijn daar hoorbaar vele keuzen gemaakt, maar geen daarvan had iets te maken met subtiliteit. En het laatste nummer, over een vanwege zijn homoseksuele geaardheid vermoorde oud-klasgenoot van Smith, zoekt ook muzikaal het drama wel heel nadrukkelijk op.

Maar ja. Het is de band kwalijk nemen dat ze weten hoe het werkt. Het verwijt van het effect, maar eigenlijk tegelijk ook van het ambacht. Want dat is het knappe aan de Editors: ze weten soms het even opzwepende als verlichtende effect van de beste U2-nummers te bewerkstelligen, met feitelijk vooral suggestie. Het is vrijwel volstrekt onmogelijk niet mee te gaan in Smith’ opbeurende woorden ‘Every little piece in your life/ Will add up to one/ Every little piece in your life/ Will mean something to someone’, terwijl het goed beschouwd eigenlijk tegelspreuken zijn, die losgeraakt uit de euforie van het moment onmiddellijk verdampen.

Achteraf was het allemaal suggestie. Maar de Editors krijgen voor elkaar wat alleen de beste popmuziek lukt: het ‘achteraf’ drieënhalve minuut buiten de deur houden.

Editors, An End Has a Start (Pias)

Interpol, Our Love to Admire (Emi)

Interpol en Editors staan allebei op het Lowlands-festival in Biddinghuizen, 17-19 augustus