Accra – Daryl Bosu loopt over gortdroge grond, waar een roestende bulldozer op de omgeploegde aarde is achtergelaten. ‘De illegale mijnbouw heeft hier grote delen van de natuur en vruchtbare grond verwoest’, vertelt de Ghanees terwijl hij rode vlaktes aanwijst die tussen de groene heuvels in het oog springen.
Bosu, natuurbeschermer voor natuurorganisatie A Rocha Ghana, zet zich in voor het behoud van het oerwoud in Atewa, een streek in Zuidoost-Ghana: ‘Hier hebben we nu wel alle illegale graafactiviteiten aan banden gelegd. Maar we maken ons ernstig zorgen over een mogelijke mijnbouwdeal tussen Ghana en China.’ Het natuurgebied kan vanwege de grote hoeveelheid bauxiet rekenen op interesse van de Aziatische grootmacht, die er 15 miljard voor over heeft.
Recent onderzoek van onderzoekscollectief Bellingcat toont aan dat grootschalige bauxietwinning het leefgebied van diverse bedreigde diersoorten in Afrika op de tocht zet. De deal met China bedreigt bovendien de oorsprong van drie grote rivieren in Ghana en vormt daarmee een risico voor de watervoorziening van vijf miljoen mensen, onder meer in de hoofdstad Accra.
‘Ook voor omliggende dorpen heeft de Chinese mijnbouw consequenties’, voegt Bosu toe. ‘Door vervuiling van het ecosysteem wordt de grond van lokale cacaoboeren onvruchtbaar, waardoor de lokale gemeenschappen hun voornaamste inkomstenbron verliezen.’
Ondanks herhaalde pogingen van A Rocha om de Ghanese regering ervan te overtuigen het bos een beschermde status te geven, lijkt president Nana Akufo-Addo te zwichten voor het bod van de Chinezen. ‘Zo’n deal brengt op korte termijn veel geld in het laatje, maar wij hebben nog een troef achter de hand’, zegt Bosu. Tijdens een onderzoek naar de biodiversiteit in Atewa heeft een verborgen camera namelijk een van ’s werelds meest bedreigde apensoorten vastgelegd. ‘De met uitsterven bedreigde white-naped mangabey, is een primaat die steeds meer leefgebied verliest’, vertelt de natuurbeschermer. ‘Samen met de illegale jacht vormt dat het grootste gevaar voor de aap die enkel in Ghana en Ivoorkust voorkomt.’
Een internationaal collectief van natuurbeschermingsorganisaties heeft daarom een brief op poten geschreven aan de Ghanese president. ‘Zijne excellentie’ wordt daarin nadrukkelijk gevraagd om ’s lands beloftes aan het Verdrag inzake Biologische Diversiteit na te komen, en het Atewa-bos voor eens en altijd te beschermen tegen mijnbouwplannen. Bevordering tot Nationaal Park is daarbij een vereiste. Het is een sprankje hoop waar ook de lokale natuurorganisaties zich aan vastklampen.