São Paulo - In het notoir corrupte Brazilië vallen de Brazilianen van de ene verbazing in de andere. Waar het leek of zelfverrijking en nepotisme alleen voor de vorm illegaal werden genoemd, zit de gouverneur van het Federaal District Brasília vast vanwege corruptie. Tot drie keer toe wees de Hoge Raad zijn verzoek om vrijlating op borgtocht af, terwijl het onderzoek steeds meer politici belast: een volkomen unieke situatie.

Het begon vlak voor carnaval, op 11 februari, toen gouverneur José Roberto Arruda zich meldde bij de federale politie en hij ter plaatse werd vastgezet. Zijn advocaat dacht hem wel voor carnaval vrij te krijgen, maar na anderhalve maand zit hij nog altijd vast. En kijkt Brazilië met ingehouden adem toe waartoe deze zaak gaat leiden.

De zaak wordt inmiddels ‘doos van Pandora’ genoemd en onthult een jarenlang spel van het opkopen van politieke steun met smeergeld van bedrijven, die daar weer lucratieve overheidsopdrachten voor terugkregen. Het zou om 25 miljoen euro gaan. De spil uit het schema, Durval Barbosa, ex-secretaris ‘institutionele relaties’, besloot in november (waarschijnlijk uit wraak) alles uit de doeken te doen.

De zaak doet denken aan een corruptieschandaal dat de regering van president Lula in 2005 teisterde. Anno 2010 zijn daarin nog altijd geen straffen uitgedeeld. Maar nu lijkt het er voor het eerst op dat justitie zich boven de belangen van de politiek stelt. De landsadvocaat heeft om federaal ingrijpen in het district Brasilia gevraagd, waarna provinciale politici in allerijl proberen de indruk te wekken dat ze zelf aan de grote schoonmaak zijn begonnen. Aangezien ze vrijwel allemaal met de corruptie te maken hadden, lijkt de kans klein dat de Hoge Raad met die poppenkast akkoord gaat.

De Braziliaanse Orde van Advocaten kan haar geluk niet op. Voorzitter Ophir Cavalcante: ‘De gevangenneming van gouverneur Arruda kan een keerpunt zijn in de straffeloosheid in de Braziliaanse politiek.’