Wenen – Een bloed huilende Miss Piggy en Donald Trump die ’s nachts als een spook in zijn badjas door het Witte Huis sluipt, naar het ultraconservatieve Fox News kijkt en tweet na tweet de wereld in stuurt. Welkom bij On the Royal Road: The Burgher King, het nieuwste toneelstuk van de Oostenrijkse schrijfster Elfriede Jelinek, die in 2004 de Nobelprijs voor literatuur kreeg. Het werk beleefde een eerste ‘gelezen’ Engelstalige première in New York en zal in oktober in Hamburg te zien zijn.
Het decor toont een projectie van een in roze kleding gehulde Miss Piggy die uit haar ogen bloedt en over profetische gaven beschikt. Daarnaast staat ze voor de typisch Amerikaanse entertainmentindustrie, waarvan Trump (in elk geval volgens Jelinek) zelf ook deel uitmaakt.
Het Martin E. Segal Theater Center, niet ver van de Trump Tower, haalde alle superlatieven uit de kast om het werk aan te kondigen. ‘This unique performance offers a provocative European perspective on Donald Trump’s persona.’ De president wordt in het stuk consequent ‘The King’ genoemd. Zijn rol wordt gespeeld door een vrouw, die qua uiterlijk (met name de haardracht) een grote overeenkomst laat zien met de auteur. ‘Jelinek presenteert een vertekend spiegelbeeld van helden uit de westerse cultuur, van Oedipus tot Abraham en Isaak en van Jezus tot Martin Heidegger’, meldt het affiche. Niet dat Trump zelf als ‘anti-intellectueel’ veel met deze helden heeft. Hij leeft immers in teksten van maximaal 140 tekens.
Ongeveer zeventig bezoekers vonden de weg naar het theater, en die zagen er volgens een journalist van Deutsche Welle niet uit als fervente Trump-aanhangers. Nu betrof het in het kleine New Yorkse theater eerder een korte presentatie dan een première, want Jelinek gaf nog geen kwart van de totale tekst vrij. Ook haar uitgever hult zich in stilzwijgen als gevraagd wordt naar de inhoud van het complete stuk, waaraan Jelinek nog tijdens de uitslagenavond van de Amerikaanse presidentsverkiezingen begon te schrijven.
Deze geheimzinnigheid past bij de levensstijl van de schrijfster, die zelden haar huis in Wenen verlaat en de première van het toneelstuk via een livestream volgde. Net als Donald Trump gebruikt de auteur vooral sociale media om van het wereldnieuws op de hoogte te blijven.‘The King is guilty’, laat Jelinek de hoofdpersoon zeggen. We zullen tot oktober, als het hele werk gespeeld wordt, moeten wachten om te weten waaruit die schuld bestaat.