Londen – Wat is het grote verschil, vroeg de docent Engels aan mijn elfjarige zoon tijdens een virtuele lockdownles, tussen enerzijds de Odyssee en Beowulf en anderzijds The Canterbury Tales? Zoonlief keek me vragend aan, ik keek vragend terug. Ik moest toegeven dat ik de twee belangrijkste teksten uit de middeleeuwse literatuur van mijn geadopteerde vaderland alleen van naam kende. Het grote verschil bleek dat Geoffrey Chaucer ook gewone stervelingen hun levensverhaal laat vertellen. Onder de bedevaartgangers bevinden zich een boer, een molenaar en een herbergier, heel anders dan de helden in het oud-Engelse heldendicht Beowulf. Chaucers epische vertellingen bevatten, zo trakteerde de docent zijn leerlingen op een moderne term, een grote mate van diversiteit.

De leerlingen werd ook gevraagd aan te geven waarom het laat-veertiende eeuwse werk ‘feministisch’ kan worden genoemd. Daarbij wees hij op the Wife of Bath, de buitengewone vrouw die vijf keer getrouwd was en zo een autoriteit bleek in huwelijkse zaken. Deze proto-feminist is uitgesproken en sceptisch over de samenleving die door mannen, en de kerk, wordt gedomineerd.

Toch las ik tot mijn verbazing dat Leicester University The Canterbury Tales uit het curriculum van de studie Engels wil halen, een lot dat ook Beowulf dreigt te ondergaan. Het maakt deel uit van het streven, zo staat in een gelekte e-mail, om meer aandacht te kunnen besteden aan ‘ras, etniciteit, seksualiteit en diversiteit’. Het zou bovendien onderdeel zijn van de dekolonisering van de diverse studies.

De universiteit ontkende dat de genoemde teksten ‘te wit’ bevonden zijn, om eraan toe te voegen dat de beslissing genoemd is na een onderzoek onder studenten waaruit gebleken was dat er weinig appetijt bestaat om Beowulf en The Canterbury Tales te bestuderen. Klant is koning, ook aan de academie waar de vader van de gebroeders Attenborough ooit het hoofd was. Het wekte enige bevreemding: wie wil Engels studeren maar Chaucer negeren?

Rector magnificus Nishan Canagarajah heeft gezegd dat Leicester, thans nummer 77 op de academische ranglijst van Engeland, tot de ‘elite moet gaan behoren zonder elitair te zijn’. Ironisch genoeg sluit dat aan bij The Canterbury Tales, waarin rijk en arm, edelman en arbeider, geestelijke en handelsreiziger, voor het eerst een gelijke stem kregen. Dat niet alleen. De pelgrims van Chaucer luisterden naar elkaar en toonden respect voor elkaar. Daarmee is deze middeleeuwse tekst relevanter dan ooit tevoren.