Als een struisvogel heeft Nederland zich in Europa ingegraven. Op bestuurlijk niveau doen we volop mee (zie Duisenberg, zie Van den Broek), maar tegelijkertijd wil de Nederlander zo min mogelijk over Europa horen. Kritisch weerwerk bleef beperkt tot een uiterst marginaal gezelschap dat ter gelegenheid van de Amsterdamse Eurotop onder applaus van de plaatselijke PvdA-fractievoorzitter van alle burgerrechten werd beroofd en in het cachot gesmeten. Pas de laatste tijd begint de notie dat ook Nederland een hoge prijs gaat betalen voor de euro en aanverwante artikelen in bredere kring door te dringen. Zo sloeg de Algemene Nederlandse Politie Vereniging (ANPV) onlangs alarm over het aanstaande regime van Europol, de Europese FBI onder leiding van ex-Bundeskriminalamt-chef Jürgen Storbeck, gevestigd in het oude CRI-gebouw in Den Haag. Het bondsblad van de ANPV citeerde fragmenten van geheime protocollen uit Brussel waaruit bleek dat de Euro-cops straks kunnen genieten van een soort 007-status. De superspeurders van de ‘geheime politie van Europa’ (aldus de Maastrichtse strafrechtgeleerde G. Mols) kunnen zonder financiële controles en voorschriften valuta kopen, aanhouden of verkopen, alsmede vreemd geld beheren. Net zoals diplomaten zijn ze onschendbaar. Kortom: alle praktijken waar Maarten van Traa een eind aan heeft willen maken komen via het Trojaanse paard van Europol terug. ANPV-vicevoorzitter Ron Tournier tegenover De Telegraaf: ‘Alles waar we in dit land zo zuinig op zijn met betrekking tot de rechten en plichten van de overheid bij de criminaliteitsbestrijding wordt bij invoering van dit protocol, voor wat betreft Europol, vernietigd.’ Zo zitten er wel meer sinistere kantjes aan het Nieuwe Europa. Om nog iets te redden van de moeizaam verworven burgerrechten is het zaak dat er zo snel mogelijk op de noodrem wordt getrapt. De val van de Europese Commissie van Santer en Cresson biedt daartoe een uitstekende gelegenheid. Net als het IOC zijn de leden van de Europese Commissie door de bodem van hun eigen gulzigheid gezakt. De combinatie van arrogantie en domheid werd hen fataal. In feite hebben Jacques Santer (bijgenaamd ‘Digestif’, vanwege zijn onrembare eetlust) en Europees recordhoudster nepotisme madame Cresson de Europese democratie een geweldige dienst bewezen door dwars tegen alle SOS-signalen uit de eigen ambtelijke gelederen in door te gaan met het graaien uit de grote Euro-trog. Daardoor is er dwars tegen alle Brusselse logistiek in toch nog een kans ontstaan om de democratische traditie over de drempel van het nieuwe millennium heen te tillen. Opvallend was dat de statuten van de Europese Commissie niet eens voorzien in een tussentijdse val. Zo is er nu een bestuurlijke twilight zone ontstaan. De democraten van de Oude Wereld zullen zich aan deze onverwacht opgedoken strohalm moeten vastklampen. In het 144 pagina’s tellende rapport van de speciale commissie inzake nepotisme en favoritisme wordt het gedrag van de Europese Commissie over de gehele linie de grond in geboord. ‘Het onderzoek van de commissie heeft maar al te vaak aangetoond dat er een stijgende onwil is onder de leden van de hiërarchie om hun verantwoordelijkheid te nemen’, aldus de onderzoekers. ‘Het is moeilijk om ook maar iemand aan te wijzen met het geringste verantwoordelijkheidsbesef.’ De Europese Commissie dient zoals beloofd in haar geheel af te treden en niet in iets gewijzigde vorm terug te keren. Het Europarlement kan vervolgens een eind maken aan zijn eigen schertsstatus. Dan valt er juni aanstaande echt iets te kiezen.