Het tegenovergestelde van Damien Hirsts werkwijze is misschien wel POFFICE (Performing Arts Forum Office). POFFICE komt oorspronkelijk uit Frankrijk en houdt deze week kantoor in Mediamatic. Er zijn collectieve activiteiten, maar POFFICE is geen collectief. Er is geen hiërarchie. Mensen maken nieuw werk, koken er, en discussiëren over kunst. Iedereen is welkom, hoe naïef dat ook klinkt.

Tijd is niet geld. Die leus horen we bij binnenkomst. POFFICE werkt volgens eigen zeggen met een economie van de overvloed, in plaats van economie van schaarste. Er is een bewust gebrek aan efficiëntie. Iedereen mag komen en proberen bij te dragen. Dat lijkt ons niet altijd makkelijk. Er is een kritieke massa nodig om iets voor elkaar te krijgen. Het voelt anachronistisch, avant-gardistisch, maar ook spannend.

Een essentieel punt horen we oprichter Jan Ritsema zeggen: ‘Economie is onderdeel van de artistieke praktijk.’ Met andere woorden, de ambitie is om kunst te maken waar de positionering, marketing en verkoop van het werk onderdeel van is. Autonomie in de economie. Dat betekent bijvoorbeeld geen subsidies. Hierin komt POFFICE opeens ook een beetje overeen met Hirst en de andere Young British Artists (bijvoorbeeld Tracey Emin), die groot zijn geworden door de economie van hun werk als onderdeel van hun werk te zien. Deze YBA’s drongen ermee door tot de allergrootste en duurste kunstpodia.

Misschien is POFFICE wel een Europese variant op de kantoren uit San Fransisco waar je wel eens van hoort, zoals het hoofdkwartier van de Pixar-animatiestudio waar alle werknemers zelf hun uren bepalen, ieder zijn eigen yoghurtsoort heeft en de bureaustoelen rubberen ballen zijn. Of het Googleplex, waar de masseurs op de werkvloer net zo vanzelfsprekend zijn als de schoonmakers, waar wifi uit ballonnetjes komt en waar – het zou ons niets verbazen – zomaar een chocoladerivier door de hal zou kunnen stromen.

Maar wat levert het op? Wat maakt dit anders dan een hippiecommune? Het zijn vragen waar we het antwoord nog niet op weten. We weten wel dat er aan zeer uiteenlopende projecten wordt gewerkt: een sex-toy line voor jonge mensen, verschillende apps, een moleculaire keuken, eetbare waterflessen, een 50+ modelijn, onroerend goed, het Robin Hood Fonds. En misschien is dat het beste wat we kunnen doen: beschouwen wat hier gebeurt, zonder te jubelen of te oordelen.

Om te beschouwen zouden we misschien naar de echte POFFICE in Frankrijk moeten komen. We hopen op een Europees droomkantoor, waar iedereen iedere dag twee uur werkt. Waar je in alle talen poëzie hoort. Waar de meeste tijd gaat zitten in staren naar de klok en naar de flirtende ogen van de andere kantoormedewerkers. Waar de ambitie is om waarde te creëren. Want echte creatievelingen worden kantoormedewerkers.

POFFICE kan nog tot en met aanstaande zaterdag dagelijks bezocht worden van 12:00 uur tot 20:00 uur bij Mediamatic.

Volgende week bespreken Dirk Vis en Willem Sjoerd van Vliet de volgende expo (want Lightness is ook: hoppen van onderwerp naar onderwerp).