Dat leider Nikos Michaloliakos zijn partij intern vormgaf naar Hitlers nsdap is bekend, maar: ‘Het einddoel is een stelsel waarin staat en partij één en dezelfde zijn. Dit moet gestalte krijgen door verspreiding van de partij-ideeën in de samenleving en door binnen te dringen in de politie en het leger. Geweld is het middel.’
Sinds september tracht Justitie – op aandringen van premier Samaras, die kiezerswinst even boven de scheiding der machten verkoos – de Gouden Dageraad als criminele organisatie te veroordelen, onder meer om tientallen moorden. Van de achttien parlementariërs zitten er zes vast in voorarrest. ‘Dit is cruciaal bewijs’, zegt journalist Dimitris Psarras, ‘want het onderschrijft de aanklacht. De getuige behoorde tot de binnenste cirkel.’ Een dag later, op maandag, publiceert Psarras in zijn krant Efimerida ton Syntakton zélf nieuw bewijs: foto’s van een jonge Michaloliakos, staand voor een swastikavlag, met zijn arm in de Hitler-houding. Deze narcistische beelden zouden wel eens de doorslag kunnen geven in de juridische en politieke strijd die nu woedt.
De partij heeft zich stevig in het politieke landschap genesteld door haar ware aard te verhullen. Ze is nu de derde van het land en stuurt drie man naar Brussel. De rechtervleugel van regeringspartij Nieuwe Democratie steunt de Gouden Dageraad, en bovenal: de helft van het politiekorps is op haar hand, voor het leger geldt min of meer hetzelfde. Het zou niet de eerste Griekse coup d’état zijn, maar een nieuwe is nog erg ver weg, zeker bij veroordeling.
Michaloliakos droeg jaren geleden op om niet over Mein Kampf te spreken, maar enkel over nationalisme. De kiezers geloven in dat ‘patriottisme’, maar zullen nooit een nazistische politiestaat steunen. Al gaat het liegen en ermee wegkomen tot nu toe goed. Woordvoerder Ilias Kasidiaris brengt graag zijn geliefde mythe te berde: de partij biedt bescherming in achterbuurten. En ook hier speelt beeldmateriaal een belangrijke rol. Vlak voor de verkiezingen, in 2012, plaatste schandaalblad Proto Thema een foto van een oude vrouw op de voorpagina die geld pinde met een gespierd partijlid aan haar zijde. Toen Psarras onthulde dat zij de moeder van een lokale Gouden Dageraad-voorman was, dat alles in scène was gezet, zaten er al achttien neonazi’s in het parlement.