Als we Wouter Gortzak mogen geloven heeft de op 2 september jl. overleden Frank Buijs begin jaren zeventig geprobeerd De Groene Amsterdammer om te vormen tot een maoïstisch propagandablad. Evenals tal van andere studenten was Buijs in de ban gekomen van de Grote Roerganger die achthonderdmiljoen Chinezen in van die schattige blauwe pakjes liet opmarcheren naar de bloedrode dageraad van de socialistische toekomst.
De coup tegen De Groene mislukte en ook anderszins kregen Buijs en zijn geestverwanten geen poot aan de grond. Anders dan Paul Rosenmöller en Jan Marijnissen koos Buijs, nadat hij zich had bevrijd van de maoïstische waandenkbeelden, niet voor een carrière in de politiek, maar besloot hij deze op wetenschappelijke wijze te benaderen. Als politicoloog specialiseerde hij zich in radicalisme en extremisme. Nadat hij in 1995 was gepromoveerd op een studie naar vreedzame en gewelddadige acties tegen het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime, verlegde hij zijn aandacht naar het moslimextremisme. Hij werkte ondermeer voor het Instituut voor Migratie en Etnische Studies (IMES) van de Universiteit van Amsterdam en vorig jaar publiceerde hij met twee anderen Strijders van eigen bodem, een veel geprezen studie naar de radicalisering onder moslimjongeren.
De combinatie van gedegen veldwerk én Buijs’ eigen ervaringen met radicaliseringsprocessen, resulteerde in een genuanceerd en gedifferentieerd beeld van de denkwereld van de zogenaamde salafi’s, die volgens Buijs en de zijnen door de AIVD en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding vaak ten onrechte op één hoop worden gegooid. Volgens Buijs werd er door overheid en publiek veel te verkrampt en angstig gereageerd. Nu het ‘debat’ over de islam steeds krankzinniger vormen begint aan te nemen, en sommige deelnemers echt ‘knettergek’ zijn geworden, zal de stem van Frank Buijs node worden gemist.