Istanbul – Toen de Nederlandse journaliste Fréderike Geerdink in januari dit jaar door de Turkse politie was gearresteerd, stond het vrijwel vast dat ze snel vrij zou komen. Nu is de correspondente van onder meer De Groene Amsterdammer weer in de Turkse gevangenis beland, in omstandigheden die niet te vergelijken zijn met die van negen maanden geleden. De wapenstilstand is opgeheven en er woedt weer een oorlog tussen de pkk en het Turkse leger. In een paar weken tijd zijn tientallen soldaten en politieagenten gesneuveld. Niet alleen is er nu een grotere vraag naar jongemannen die willen vechten, maar ook naar binnen- en buitenlandse zondebokken.
Geerdink zit nu vast omdat ze een journalistiek verslag wilde maken van een groep Koerdische activisten die zich het ‘menselijk schild’ noemen en in groepjes gaan staan waar gevochten wordt tussen de militairen en de pkk’ers. Zo willen ze voorkomen dat er nog meer slachtoffers vallen dan al het geval is. Deze keer slaagden de activisten er niet in om de plek van de gevechten te bereiken. Voordat ze er kwamen werden zij én de Nederlandse journaliste gearresteerd en achter de tralies gezet. Geerdink is nog steeds niet voorgeleid en heeft geen toegang tot haar mobiele telefoon.
De vraag is nu of de Turken in deze roerige dagen Geerdinks journalistieke principes respecteren. Het hele fenomeen van de menselijke schilden is de Turkse bestuurders een doorn in het oog. Regeringsgezinde kranten schreven al dat het hier gaat om regelrechte hulp aan terroristen. Volgens deze kranten ben je als menselijk schild geloofwaardig als je bij ziekenhuizen en scholen staat. Maar niet op plekken waar de pkk en het leger elkaar bevechten.
Voor de zaak van Geerdink zou dit in principe niets uit moeten maken. Als journalist met een groep ongewapende mensen meereizen is in normale omstandigheden geen misdaad, ook in Turkije niet. Maar het land is na dagelijks terugkerende berichten van bij bosjes sneuvelende soldaten en politieagenten in een hysterie terechtgekomen. De regering wijst al langer al te graag met de beschuldigende vinger naar ‘buitenlandse krachten’ die Turkije kapot willen maken. Daarom is het geen toeval dat buitenlandse journalisten worden opgepakt. Twee weken geleden gebeurde dat met twee verslaggevers van Vice en hun lokale assistent. De twee Vice-journalisten zijn alweer vrijgelaten, maar de assistent zit nog steeds achter de tralies. En nu verblijft Fréderike Geerdink voor de tweede keer in de Turkse gevangenis.