Het is nog niet te laat, al zou je dat gezien de berichtgeving wel denken. «Macedonië stevent af op een burgeroorlog.» «De situatie radicaliseert.» Diepe verontrusting, op het randje van sensatiezucht. Logisch: schieten is oorlog, het loopt uit de hand. Dat hóór je toch aan die knallen? En je moet elke dag een berichtje naar de baas doorsturen. Dus wordt het een beetje paniekerig. Zaterdagavond bijvoorbeeld, «voelden» volgens het Journaal «de meeste mensen niets voor de strijd». Een dag later is de sfeer «grimmig», steunen de Albanezen «steeds openlijker» de rebellen en «durven steeds meer Macedoniërs het hardop te zeggen: laat het maar oorlog worden, dan rekenen we voor eens en voor altijd af met de Albanezen».

Zou het de verveling zijn? Er is kennelijk geen barst te zien in Tetovo. Keer op keer schuiven dezelfde beelden langs van pantserwagen 7111, die het zware machinegeweer (de patroonhulzen glijden rinkelend uit het magazijn op de grond) naar een heuvel staat te vuren. Intussen heeft nog geen reporter in Macedonië goed uitgezocht wat die Albanezen nu weer willen. Ja, gelijke rechten. Maar hoe worden ze dan gediscrimineerd? Is het werkelijk een kwestie van taal en vertegenwoordiging in overheidsjobs of zijn er ergere dingen, die wellicht wél zouden billijken dat de lont in het meest explosieve vat op de Balkan wordt gestoken?

Nog nauwelijks opgemerkt: de Navo weigert in te grijpen, terwijl ze 50.000 troepen in het naburige Kosovo heeft gestationeerd. De reden: Kfor heeft daarvoor geen VN-mandaat. Dat belette de Navo niet om Joegoslavië vol te pompen met bommen. De alliantie is zo bang voor doden in de gelederen dat ze dan maar het Servische leger het lastigste deel van de bufferzone toebedeelt: een Srebrenica-achtig dal tussen de Albanese opstandelingen van Presevo (UCPMB) en de Macedonisch-Albanese guerrilla’s.

Er is een oplossing. Maak, nu de Albanese politieke leiders in Macedonië het geweld nog afwijzen, de rebellen politiek duidelijk dat het niet loont om guerrillaatje te spelen. Stuur niet de Serviërs maar de Navo het dal in (daar schieten Albanezen niet graag op), leger een flinke stabilisatiemacht en geef de Macedonische regering de financiële mogelijkheid alle inwoners gelijk te stellen en twee talen te erkennen, zonder het land op te delen in een federatiestructuur (bron voor nieuwe oorlogen). Garandeer voor één keer militair en economisch het voortbestaan van een ongedeelde, multi-etnische Balkanstaat. Dan hoef je achteraf geen etnische zuiveringen te sanctioneren met een westers protectoraat, zoals in Kosovo en Bosnië.