Getuige!
‘En verder?’ vroeg ik.
‘Verder niets… Alleen je pasfoto met achterop het woord getuige.’
‘Zijn jullie gek geworden, of zo?’
‘Nee, echt. Het is een actie.’
Ik geloofde er niets van. Voor dat ik het weet, krijg ik weer de wind van voren omdat ik heb meegedaan aan iets wat niet deugt. Ik zette de radio aan, en verdomd: ik hoorde Paul Witteman getuigen dat hij ook zo'n foto ging inleveren.
Getuige van de verschrikkelijke gebeurtenissen in Ruanda. Wat een verpletterend goedkope EO-actie van lik-me-reet! Ik ben helemaal geen getuige van die moorden geweest. Ik weet ervan, dat is genoeg. Vraag geld voor de slachtoffers, vraag desnoods of ik een stukje wil schrijven voor een actieblad dat geld vraagt, of vraag of ik iets anders wil doen wat in mijn vermogen ligt en waarmee geld kan worden gegenereerd, maar vraag me niet mee te doen aan iets ludieks.
Is dit door Pronk georganiseerd? Nee, toch zeker. Ik heb Pronk nog niet zo heel lang geleden, een week of vier terug meen ik, zijn ongelooflijk domme mens- en wereldbeschouwing horen uitleggen, dus het zou wel kunnen dat hij hier achter zit. Pronk was een diep gelovig mens, putte veel inspiratie uit het geloof. En hij had een missie. Hij wilde echt de arme mensen in de derde wereld helpen, want zoiets was toch een opdracht van de heer. Ik kon mijn oren niet geloven. Net terug van een tocht door Ruanda waar hij hoogstpersoonlijk de lijken bij bosjes in de rivier had zien drijven, en daarna toch maar weer de heer loven in een KRO-uitzending.
Hoe kan dat? vroeg ik mij af. Wie gelooft er nog als hij in Ruanda ‘getuige’ is geweest? Maar goed, ieder moet op zijn eigen manier maar zielig worden. Pronk moet vooral geloven wat hij wil. Maar ik krijg een vieze smaak in mijn mond als ik mee moet doen met een goedkope actie die niets kost.
Raakt het mij niet? Jazeker wel. Niet alleen wat er in Ruanda gebeurt, maar vooral de enorme toestroom van vluchtelingen naar hier baart mij zorgen, en ik meen werkelijk dat de uitkeringen hier voor een flink deel gekort mogen worden teneinde daarmee de ontwikkelingshulp daar te ondersteunen. Er wordt veel en veel te weinig geld voor de derde wereld uitgetrokken. Maar mijn pasfoto krijgen ze niet.
Ik herinner me dat ik dertig jaar geleden een blikje gecondenseerde melk mee naar school moest nemen voor de Kongo. De hele school had blikjes melk verzameld. Er werden opnamen gemaakt door de NTS en ‘savonds was ik op de televisie te zien met mijn blikje Friese Vlag. Later bleek dat de negers in de Kongo niet tegen die melk konden. Daar werden ze ziek van.
Onze ontwikkelingshulp is altijd zo gebleven. Eerst door de kerk, en daarna door Pronk die door de heer is geinspireerd. Het gevolg is dat ze daar van ons geld betere wapens hebben gekocht, want daar konden ze heel wat beter tegen dan tegen onze melk. En met die wapens moorden ze elkaar effectief en doeltreffend uit.
'Getuige.’
Ik ben getuige van een falend ontwikkelingsbeleid.
Mijne heren van de prent van Ruanda. Dit stuk is mijn pasfoto. Plak het op uw landkaart! Dit is een vernederende actie. Vernederend voor de mensen daar - althans voor de paar die daar nog leven. Zamel kleren in, sieraden, geld, oude fotocamera’s, oude drukmachines, geef handelsorders, zet daar fabrieken op, weet ik veel, maar vraag niet om zoiets ontzettend lulligs als een pasfoto!
‘Getuige.’