Vita brevis, en waar is het aan vergooid? Gefietst langs Maas en Waal. Frambozenjam gemaakt. Gelezen. Televisie? Wanneer de zon elke avond in andere kleuren en vormen wegzakt tussen Diedens molen en het kerkje van Appeltern en de smachtende tuin gelaafd moet, dan staan lust en plicht tussen mens en beeldbuis.
Wie thuis blijft, kijkt naar reizen. Voor eenmaal aan de hand van Frits Bom die voor de honderdste keer de verstrengeling van verlangen naar en doodsangst voor het vreemde belichaamde in zijn Vakantieman. Bom mikt op de ‘onderkant van de markt’ en die zit dus ook in zijn studio, zwaaiend naar de camera zoals kinderen ooit naar het vogeltje van het foto toestel, in de hoop mee te mogen naar Honduras of Oezbekistan met een bellende kijker die dat land geraden heeft op een blinde landkaart.
Ditmaal Oezbekistan. Het programma is gegarandeerd niet live en naar schatting belden er duizend, want wie weet dat het Oezbekistan betreft, kijkt niet naar Bom en/of wil daar niet met een wildvreemde heen. Toen toch een kenner zich meldde, zocht die in het publiek naar een partner die Engels sprak. ‘Ik spreek drie talen’, prees iemand zichzelf aan: ‘Hollands, Amsterdams en Mokums.’
Meer mensen blijken hun talen niet machtig. Daar is niks op tegen. Mijn tante Rie en ome Jan, geen woord over de grens, reisden op hun brommer in de vroege jaren vijftig door ‘la France profonde’ toen verder alleen Kousbroek, Campert en Appel in Parijs zaten. Kakelend maakten ze de kruidenier duidelijk dat ze een ei wilden. Elk jaar gingen ze weer. Thuis waren ze steunpilaren van de wederopbouw en de gastvrijheid zelve. Niks tegen eentaligen.
Maar wat absoluut niet deugt, is dat de Vakantieman, die het van laagstopgeleiden moet hebben, hen opzoekt aan de Costa’s, in Duitsland en Oostenrijk, en hen op een blinde kaart laat aanwijzen waar ze zijn. Gierend stelt Bom vast dat Torremolinos in Finland wordt gezocht en Tirol in West-Ierland. Ja Frits, dat is heel dom. Analfabeten, daar kun je je trouwens ook om bescheuren. Maar je vreet wel van twee wallen wanneer je je programma geheel op hen afstemt om hen dan tegelijk in de zeik te nemen.
‘Duitsers op vakantie’ is het thema. Verborgen camera filmt hondsonbeschoft Hollands stel dat op camping tentje zo ongeveer in Duitse caravan opzet. Die Duitsers not amused. Wat als bewijs dient voor Duitse neiging zich grond toe te eigenen. Dan flikkeren ze er nog het beeld tegenaan van een tent die onder het bloed zit (Duitse kampeerder wegens burenruzie vermoord) en ik heb al geen behoefte meer aan het deskundigenpanel. Die Vakantieman - iets te gezellig, he.