Dit stukje gaat niet over voetbal. Maandag drukte zowel de Volkskrant als Trouw op de voorpagina een foto af van de winnaars van de betaald-voetbalcompetitie. Het was nagenoeg hetzelfde beeld. Dat is niet zo vreemd. Het beeld van de fotografen die elkaar verdringen om hetzelfde fenomeen vanuit hetzelfde standpunt vast te leggen, is zelf al een sjabloon geworden. Tot nu toe varieerden de plaatjes van de voetbalkampioenen dan ook niet. Het was ofwel de beslissende goal, ofwel uitzinnige spelers met de prijs in handen, ofwel een omhelzing tussen coach en een of meer spelers.
De Volkskrant en Trouw hadden daar geen zin meer in. Ze plaatsten beide een foto waarop we enkele spelers van de winnende ploeg, PSV, zien in de doucheruimte, bellend. Met ontbloot bovenlijf of het shirt nog aan, staand, zittend, maar allemaal bellend. Die doucheruimte heeft overigens de ambiance van het sanitair in een Duits wegrestaurant. De spelers lijken opgewekt, al valt ondanks de medaille om hun nek niet op te maken waarom ze dat zijn. Zo’n medaille krijg je als verliezer ook en ze zouden ook blij kunnen zijn omdat ze net gehoord hebben dat ze volgend seizoen wél een marmeren bad- en douchegebeuren krijgen. Twee keer is het onderschrift dat de spelers contact hebben met ‘het thuisfront’.
Drie dingen springen in het oog. Waarom kozen twee kranten op hetzelfde moment voor een ‘andere’ foto? Allicht omdat PSV wat schlemielig kampioen werd. Een verstild beeld doet daaraan meer recht dan de bekende hooggeheven armen. Tot zover akkoord. Maar dan dat contact met het ‘thuisfront’. Wie zegt me dat die halfnaakte Braziliaan op de grond niet met zijn minnares – en wie weet is dat een recent omgebouwde transseksueel – zit te bellen? Of met zijn aandelenmakelaar? Hier worden de kampioenen uit de provincie geplaagd door de Amsterdamse kranten. Echte mannen rennen als de buit binnen is straaldronken naar het bordeel, maar PSV’ers bellen ‘ons mam’.
Ten slotte de bellende winnaars. Wat is de boodschap van een beeld waarop vier mensen die samen iets groots bereikt hebben dat individueel vieren? Vier mensen die niet worden afgebeeld op het moment dat ze elkaar in de armen vallen, maar op het moment dat ze hun mobieltjes grijpen om aan ‘gezelschapsbellen’ te doen: telefoneren terwijl er ook ‘echte’ mensen aanwezig zijn om emoties mee te delen. Het kan niet anders of achter déze foto op déze plaats zit de sociale variant van de vroeger-was-alles-beter-gedachte. Die luidt dat de moderne mens zijn naasten niet meer ziet staan, zelfs niet als-ie met ze in een team zit. Mensen zijn alleen met zichzelf bezig en hebben geen ‘echt contact’ meer. In plaats van gezelschapsspellen doen we tegenwoordig aan gezelschapsbellen. Zitten we met zijn vieren bij elkaar, komt niet Halma maar Nokia op tafel. Het gezelschapsbellen van de PSV’ers is weer een bewijs dat de echte samenleving uit elkaar valt.
Alleen, dat twee kranten het beeld tegelijk inzetten laat zien hoe groot het cliché al is. We bellen al vijftien jaar mobiel op alle mogelijke plekken en nog is die samenleving niet uit elkaar gevallen. Sterker, de publiekstoeloop op het voetbal is groter dan ooit, men wil voortdurend samen zijn.
Dat mobieltje is niet veel meer dan een sigaret. Je wilt iets in je vingers hebben, als je wat te vieren hebt of als je in het park zit te zonnen. En dan is zo’n telefoon best gezond.