Vorige week maandag, in de bio scoop voor deel 2 van La meglio juventu, miste ik TV3, waarin Cornald Maas zich positief moet hebben uitgelaten over de publieke soap Het glazen huis. Dat illustreert de veranderde opzet van TV3: als programma over kunstactualiteit begonnen gaat het inmiddels over «media, life style en cultuur» en is Maas van incidentele vaste gast geworden. Bij de start zal soap niet op het redactiemenu hebben gestaan maar door slechte kijk cijfers is het roer om. Enerzijds jammer dat de kunstopzet mislukte (wat deels aan de programmaformule, deels aan publieksdesinteresse te wijten lijkt: kunstminnaars klagen over banale tv maar kijken zelden naar speciaal voor hen gemaakte zaken, haast ongeacht de kwaliteit) maar anderzijds niets tegen serieuze aandacht voor televisie. Glazen huis is een mega-onderneming van Nederland 2 en een poging om de commerciële vijand met diens belangrijkste wapen te verslaan. Dapper misschien, maar ook gevaarlijk gezien gigantische kosten en halfslachtigheid, want voor de beoogde kijkverslaving moet een dealer dagelijkse porties toedienen en volstaan drie afleveringen niet: met weekenddrinkers redt Heineken het ook niet. Maar dagelijks is onmogelijk vanwege voetbal en zo vraagt een mens zich eerst af of sport nog wel een publieke taak is gezien bergen tijd en geld, en vervolgens of publieke soap wel moet. Mij dunkt van niet, maar ze kennen mijn soort en beloven in plaats van eendimensionale «gelaagde» soap waar op verschillende niveaus van genoten kan worden.
Misschien zag Maas die waar ik blind bleef. Of het zou om Droste-effecten moeten gaan: Endemol maakt soap over een soort Endemol; Kitty Courbois speelt toneelactrice die aan een soap meedoet. Jammer dat ik de grote dame nooit zo beroerd zag acteren als in een (inderdaad) bespottelijke Glazen-huis-scène. En als media-staatssecretaris Cox Habbema aan Arnold Geldermans (een rijpe John de Mol) meedeelt dat zijn media-fusie met de Belgen niet kan doorgaan «omdat het Europees Parlement daar zojuist tegen heeft gestemd» lach ik tranen met tuiten. Cox is hier de bode uit de klassieke tragedie, uit Brussel gelopen om nieuws te brengen dat Arnold kennelijk niet via mail, telefoon, lobbyisten heeft bereikt. Tegelijk is ze de grote antagonist, want Arnold heeft maling aan Europa en mededingingsautoriteit: Cox zelf moet hier wel achter zitten.
Enfin, honderden afleveringen te gaan. Maar al dat geld wordt niet gebruikt om een bij uitstek publieke taak te verrichten: kwaliteitsdrama maken. Bijvoorbeeld het Nederlandse La meglio juventu, dat immers een tv-productie is. Al weigerden Italiaanse netcoör dinatoren het weer wel uit te zenden wegens teveel aan kwaliteit!