Helaas is deze situatieschets maar deels waarheid. Inderdaad werd er een artikel dat zou aantonen dat GM-maïs tumoren bij ratten zou veroorzaken teruggetrokken. GM-maïs is uiterlijk niet van gewone maïs te onderscheiden, maar het DNA van de plant is zodanig veranderd dat het bestand is tegen een veelgebruikte onkruidbestrijder. GM-maïs wordt in de Verenigde Staten veel gebruikt als diervoeding, maar ook in voedsel verwerkt. Al sinds de introductie van GM-gewassen is er felle weerstand tegen dit ‘Frankenstein’-voedsel, zoals tegenstanders het noemen. Zij zijn doodsbang dat de vreemde stukken DNA via voedsel, drinkwater of de lucht terechtkomen in ons eigen DNA; met wellicht schadelijke gevolgen voor de volksgezondheid. Natuurlijk zijn GM-gewassen aan uitgebreid onderzoek onderworpen voordat ze op de markt kwamen: volgens producenten én onafhankelijke wetenschappers zijn ze veilig. Fijn dus dat een artikel dat het tegendeel suggereerde nu teruggetrokken wordt.

Maar de hype rondom het terugtrekken van het artikel bleef uit. Er werd wel over geschreven, maar bij lange na niet zo veel als toen het originele artikel gepubliceerd werd, in september vorig jaar. Toen kwamen Franse onderzoekers tot de conclusie dat ratten die GM-maïs te eten kregen grote tumoren ontwikkelden en vaak eerder stierven dan hun soortgenoten die gewone maïs gevoerd kregen. Na de publicatie van dat artikel gingen gruwelijke plaatjes van ratten met enorme tumoren de wereld over en stonden de kranten vol met dikke koppen als ‘GM FOODS CAUSE CANCER’. De tegenstanders van GM-voedsel waren blij eindelijk wetenschappelijk bewijs te hebben voor wat ze altijd al hadden gedacht.

Maar net zo snel als deze koppen in de kranten verschenen, kwam er scherpe kritiek vanuit de wetenschap. Het probleem: de opzet van de studie was ronduit slecht. Er was gebruik gemaakt van een soort ratten die van nature al vaak tumoren ontwikkelt, en vaak niet lang leeft. Daarnaast waren er veel te weinig ratten gebruikt in de studie. Door deze serieuze tekortkomingen was het onmogelijk om op basis van de resultaten harde conclusies te trekken, iets wat de Franse onderzoekers wél deden. Door de felle kritiek twijfelde ook de uitgever van het tijdschrift. Die onderwierp de ruwe gegevens van het onderzoek aan een onafhankelijke analyse. Nu, dik een jaar later, is de strijd beslecht in het voordeel van de criticasters. De gegevens waren inderdaad veel te zwak om de keiharde conclusies uit het artikel te kunnen onderbouwen, en nu is het artikel dus teruggetrokken.

Het is jammer dat het terugtrekken van dit controversiële artikel veel minder aandacht krijgt dan het verschijnen ervan. Ligt het aan het feit dat acties van tegenstanders van GM-voedsel altijd behoorlijk fel zijn? In ieder geval een stuk heftiger dan ingezonden brieven van wetenschappers en keurige campagnes van bedrijven die vóór GM-voedsel pleiten. Helaas is het bijna zeker dat het originele, teruggetrokken artikel nog lang zal blijven ronddwalen op internet, net als de heftige krantenkoppen die toen verschenen. Deze zullen veelvuldig ten onrechte gebruikt worden door tegenstanders van GM-voedsel. Zo krijgen degenen met de grootste mond in de media gelijk, zelfs als er geen wetenschappelijk bewijs voor is.