Robert Lemm

HP/De Tijd van 6 juni: «De GroenLinks-connectie». De Groene Amsterdammer van 21 juni: «De kerk durft zichzelf niet meer te zijn». De overeenkomst tussen deze artikelen: na het beschrijven van de woonomgeving van geïnterviewde volgt een, voor mij verbazingwekkende, stortvloed van onzinnigheden.

Het verschil: waar De Jong en Niemöller van HP/De Tijd gezellig aanschuiven bij de waan van Siebelt, houdt Hartmans zich op de vlakte. Wat is het nut van dit interview in De Groene Amsterdammer? Volgens mij toont het aan dat er ook bij gestudeerde mensen een schroefje los kan zitten. Want wat je verder ook van de ideeën van Lemm vindt, het is op z’n minst opmerkelijk dat hij in een en hetzelfde verhaal afgeeft op intellectuelen en op zijn buurtgenoten die nog geen krant kunnen lezen. Het toont ook aan dat sommige katholieken en Fortuyn-aanhangers er vreemde ideeën op nahouden.

Niet dit interview, maar wat dan wel? Misschien de mening van iemand uit «een ander kamp» die ze wel op een rijtje heeft. Of een poging tot analyse van de denkwereld van een fortuynist (daar lijkt me veel research voor nodig). Of toch dit interview maar dan voorzien van een commentaar dat verder gaat dan het standaardzinnetje: «De redactie acht zich niet verantwoordelijk voor de in dit artikel verwoorde gedachten.»

FRANS VAN ZELM, Epe

J.P. Balkenende

Nog nooit heb ik — geloof ik — een brief aan De Groene Amsterdammer gestuurd, al was daar in de afgelopen 34 jaar van tijd tot tijd best aanleiding toe. Ook ik beschik, om met Theodor Holman te spreken, over een dom christensmoel, maar ik begrijp eerlijk gezegd niet wat dat met «botte chemische schijnheiligheid» te maken heeft. (Wat bedoelt de dichter met…). Met de combinatie gereformeerd, CDA-lid en abonnee van De Groene ben ik juist heel tevreden.

Een van de aardige kanten van De Groene, die zich overigens pas de laatste tijd werkelijk ontwikkeld heeft, is de combinatie van voorspelbaarheid en onvoorspelbaarheid. Als René Zwaap ergens over gaat schrijven, dan weet je van tevoren dat er schromelijk overdreven zal worden, waarschijnlijk een complottheorie ontvouwd, maar ook dat alles plezierig beschreven zal zijn. Als het gaat om Bush’ perikelen in Irak, voel je (en lees je) waar De Groene naartoe wil, maar hier en daar krijg je toch ook nog een andere opvatting mee. En dat hoort natuurlijk bij de «onafhankelijkheid» van dit weekblad.

Die ruimte mis ik eerlijk gezegd bij de verslaggeving over de Nederlandse politiek. Dat Theodor Holman zich te buiten gaat aan schimpscheuten en vileine taal over J.P. Balkenende is natuurlijk niet mooi, getuigt van een zekere geestelijke armoede, maar valt misschien te begrijpen binnen de spanning van een wekelijks sonnet, sociaal-democratische opvoeding en gewoontevorming. Nu is Holman De Groene niet. Zou het niet eens aardig zijn een poging te wagen de opvattingen, het streven en de plannen van het nieuwe kabinet op een wat andere manier te benaderen dan Marijnissen van de SP dat doet? Een min of meer beschrijvende, zakelijke benadering. Misschien ook een benadering uit financieel oogpunt. Zet het een eens tegenover het ander. Kortom probeer wat minder dogmatisch en — ook op dit gebied — wat onafhankelijker te werk te gaan. Ik ben benieuwd.

CHRIS VAN OOSTEN, Utrecht