Aanslagen (2)

Maandenlang circuleerde destijds in de Nederlandse media de mythe van het genereuze aanbod van Barak. De Palestijnen wezen het af, en daarmee waren zij de gedoodverfde schuldigen van het mislukken van het vredesproces. Het duurde lang tot er een zinnig tegengeluid door begon te sijpelen dat het aanbod van Barak niet zo genereus was als het leek. Nu lijkt er een nieuwe mythe de wereld in te worden gestuurd: die dat de hudna is afgelopen omdat Hamas een aanslag pleegde in Jeruzalem.

Joeri Boom schrijft (in De Groene Amsterdammer van 30 augustus): «Na de aanslag in Jeruzalem is het met de Israëlische zelfbeheersing, en dus met de hudna gedaan.» Pardon, lees ik daar zelfbeheersing? Dat lijkt op een stijlbloem die we ook regelmatig in de kranten tegenkomen: na een periode van relatieve rust (dat is wanneer er Palestijnen worden vermoord) is het geweld weer losgebarsten (dat is wanneer er Israëliërs worden vermoord).

Dit zijn de feiten: op 8 augustus liet Israël twee Hamas-leden vermoorden in Nablus. Zoals te verwachten reageerde Hamas met een tegenaanval, twee Israëliërs werden gedood. Maar Hamas kondigde aan zich vervolgens opnieuw aan de hudna te willen houden. Vervolgens werd op 14 augustus opnieuw een Hamas-man om het leven gebracht in Hebron. Daarna volgde de verschrikkelijke aanslag in Jeruzalem.

Onder andere omstandigheden zou het een kinderachtig spelletje zijn te kibbelen over wie er is begonnen. Maar aangezien het behalve om mensenlevens ook om een vredesproces gaat, is het dat niet. Ik heb geen goed woord over voor de aanslag van Hamas. Ondanks het feit dat ze voortdurend worden geprovoceerd valt een aanval op burgers niet goed te praten; nu niet, nooit.

Tegelijkertijd mag het ondertussen duidelijk zijn dat Sharon welbewust van deze voorspelbare reflex van Hamas gebruik maakt om het vredesplan te torpederen, en dan nog het liefst zo dat hij er uit tevoorschijn komt als de goedzak die vrede wilde. Dit is niet de eerste keer dat er aanslagen worden gepleegd op Hamas uitgerekend op het moment dat het de Palestijnen is gelukt in onderling overleg een wapenstilstand voor elkaar te krijgen. Wetende dat Hamas zo zal reageren is Sharon minstens medeverantwoordelijk voor de zinloze dood van Israëlische burgers.

De liquidatie van Ismail Abu Shanab op 21 augustus is significant. Ik was getuige van de begrafenis in Gaza. Vele duizenden Gazanen waren aanwezig, van alle groeperingen — ook van de politieke tegenstanders van Hamas. Abu Shanab was in Gaza een gerespecteerd man. Hij werd gezien als een bemiddelaar tussen Hamas en de partijen die voorstander zijn van een politieke in plaats van een gewelddadige oplossing. Zonder mensen als Abu Shanab wordt het nog moeilijker voor Abu Mazen om de militante groeperingen af te houden van vergeldingsacties wanneer er weer een paar leden worden geliquideerd, en de woede van de burgerbevolking in toom te houden wanneer er bij die moordaanslagen omstanders, waaronder op dinsdag 26 augustus veel kinderen, gedood of gewond raken.

Sharon heeft inmiddels gekregen wat hij wilde. De Palestijnse organisaties hebben de wapenstilstand afgeblazen. En Sharon kan nu op volle stoom (in plaats van zachtjes) doorgaan met massa-arrestaties, liquidaties, huisvernietigingen, afsluitingen, landonteigeningen; kortom, met de Palestijnen nog verder op te drijven en in te sluiten, tot de voorspelbare volgende geweldsuitbarstingen. Ondertussen kijkt de wereld dadenloos toe.

ANJA MEULENBELT, Amsterdam

SP-lid Eerste Kamer

Eten voor India

«‹Honger in India› was in de jaren zestig een dagelijks ‹item›. Het was inderdaad nieuws. Maar dat tien jaar later niet meer zo massaal honger werd geleden in India haalde de voorpagina’s amper, hoewel dat voor de toekomst van een miljard mensen nóg belangrijker was.»

Ik denk te begrijpen wat u wil zeggen (De Groene Amsterdammer, 16 augustus), maar het is niet waar. Honger is erger dan geen honger. Honger is belangrijker dan geen honger. Ook in de toekomst, misschien wel juist in de toekomst. Honger vult het bewustzijn. Kortom: een goed punt dat u wil maken, maar een slecht voorbeeld.

CHRIZ VAN DER GRAAF,

Nederland