Yangon – Ma Thida geniet van het uitzicht op de zonovergoten gracht met de dobberende boten in Amsterdam. Tegelijkertijd is haar vaderland Myanmar niet ver weg. Op haar smartphone volgt de arts en schrijfster het nieuws over de monnik Wirathu tegen wie een arrestatiebevel is uitgevaardigd.
De radicale monnik is aangeklaagd wegens opruiing. In een toespraak afgelopen mei zei Wirathu dat de civiele regering met Aung San Suu Kyi als Adviseur van Staat gefinancierd wordt door en onder invloed staat van buitenlanders. Ook insinueerde hij dat Suu Kyi ‘met buitenlanders slaapt’.
De omstreden monnik trekt ook al jaren door het land met nationalistische antimoslim-preken waarin hij verkondigt dat Myanmar overspoeld wordt door moslims die het boeddhisme willen vernietigen.
Ma Thida is een uitgesproken criticaster van Wirathu. Toch is ze tegen het recente arrestatiebevel. ‘Op deze gronden legt het regime de vrijheid van expressie en het recht de regering te bekritiseren aan banden.’ Ze zucht. ‘En het genereert aandacht waar Wirathu profijt van heeft.’
Het was volgens haar beter geweest als hem door zijn monnikenorde de wacht was aangezegd. In 2017 kreeg hij ook al van zijn orde een jaar lang een verbod tot preken vanwege haatzaaiende uitspraken en het belemmeren van inspanningen om de rechtsstaat te verdedigen.
Ook onder Myanmarezen die niet per se antimoslim zijn, is Wirathu populair. Ze zien hem en zijn beweging als degenen die de zuiverste principes verkondigen en die het boeddhisme beschermen in deze ongewisse tijden. Ook de sociale projecten in kansarme gemeenschappen leveren aanhang op. Onder vrouwen is er sympathie omdat hun een grotere rol wordt toegestaan dan in de strikte traditionele leer.
Het is geen staatsgeheim dat Wirathu nauwe banden heeft met de oude macht van militairen, ex-militairen en invloedrijke zakenlieden, die hun belangen willen verdedigen. Ze komen regelmatig met donaties en faciliteren zijn optredens. De afgelopen weken hield Wirathu bijeenkomsten om te protesteren tegen de grondwetswijzigingen die de militairen minder bevoegdheden geven. Hervorming van de constitutie is het grote twistpunt tussen de burgerregering en de militairen. In een van zijn speeches maande hij zijn publiek de militaire parlementsleden net zo te respecteren als de Boeddha.
Toen een commissie van monniken hem wilde berispen voor deze betrokkenheid bij wereldse zaken, kwam hij niet opdagen. Niet lang nadat het arrestatiebevel bekend werd, verdween hij uit het zicht.