Toch is de politieke betekenis van ‘Oslo 2’ enorm. Israels terugtrekking uit acht grote steden maakt een einde aan de bezetting van een groot en politiek belangrijk deel van de Westoever. Ook de inwoners van de meeste dorpen komen onder direct Palestijns zelfbestuur. Daar staat tegenover dat geen enkele Israelische nederzetting wordt ontmanteld. Zelfs de vierhonderd messianistische fanaten die zich met trucs in hartje Hebron hebben gewurmd, worden ontzien. Rabins ‘interim- oplossing’ verzekert het program van rechts: autonomie voor de Palestijnse bevolking, maar niet voor de grond. Hoewel Rabin het waarschijnlijk niet van plan is, is de Palestijnse vrees dat dit voorlopige akkoord definitief wordt.
Een meerderheid van Israeli’s zal de kasba’s van Nabloes en Hebron echter opgelucht verlaten, om er nooit meer terug te keren, net zo min als iemand nog denkt aan ‘herovering’ van het ontruimde Gaza. Als het Israelische leger over twee weken begint met de terugtrekking, dan valt de droom van rechts - het ‘Complete land van Israel’ - in duigen, waarschijnlijk voorgoed. Palestijnen zullen ten lange leste beleven dat het vredesproces een stukje zelfbeschikking oplevert, en niet slechts holle leuzen. Arafat krijgt iets in handen om zijn achterban te tonen, en zal - geholpen door nepotisme en een volwassen veiligheidsapparaat - verkozen worden in min of meer democratische verkiezingen.
Ook in Israel staan verkiezingen voor de deur, maar de herverkiezing van Rabin is verre van zeker. In de peilingen staat de Arbeiderspartij op zwaar verlies, en dat kan geheel worden toegeschreven aan de Palestijnse zelfmoordacties, die de gemiddelde Israeli bang maken op de bus te stappen. Nederzettingen laten de modale Israeli koud, maar niet de fysieke veiligheid van zijn eigen kinderen. Persoonlijke veiligheid was immers de beloning die hem in het vooruitzicht werd gesteld in ruil voor Palestijnse grond. Extremistische tegenstanders van vrede met Israel weten dat aantasting van dit fundamentele veiligheidsgevoel rechts in de kaart speelt. Komt de Likoed volgend jaar weer aan de macht, dan is handhaving van de nieuwe status quo nog het meest goedaardige scenario, en kan de strijd worden hervat. Hamas en Likoed delen dezelfde belangen! Ondanks Israels draconische voorzorgsmaatregelen zullen er Palestijnse terreuraanslagen komen. Wanneer terroristen dan een der talrijke Palestijnse safe havens bereiken, kan Arafat hen fatsoenshalve niet aan de zionistische vijand uitleveren. Bij deze samenloop heeft geen van beide premiers baat, maar het deed zich al eerder voor en zal zich herhalen. Wil het vredesproces niet ontaarden in hernieuwd geweld, dan zal de Arbeiderspartij de verkiezingen volgend jaar moeten winnen. Een dubbeltje dat nog lang op zijn kant zal blijven wankelen.