Filosoof en hoogleraar Hans Achterhuis verzorgt de negende lezing in de cyclus over het ‘ware’ leven, in filosofiehuis ‘Het zoekend hert’ in Berchem. Hij houdt een pleidooi voor een individueel en toch sociaal bestaan, dat als een filosofische zoektocht wordt uitgewerkt. Hij vertrekt vanuit verschillende perspectieven en refereert aan vele denkers om nieuwe inzichten te ontvouwen.
Hans Achterhuis beschouwt ‘het streven naar het ware leven’ als een utopische betrachting en onderwerpt het wezen van utopieën aan een nader onderzoek. Daarvoor vertrekt hij van de menselijke natuur en van onze evolutionaire erfenis om de mogelijkheid van een vrij en vredevol bestaan te evalueren. Hans Achterhuis denkt dat geen enkele maatschappij het zonder utopische denkbeelden kan stellen, maar waarschuwt voor de verblindende kracht van hoopvolle waanbeelden. Utopieën waar het individu of gemeenschappen werkelijk iets aan kunnen hebben, moeten altijd gezien worden in het licht van de dagelijkse werkelijkheid.
Prof. Em. Hans Achterhuis (1942) is een van de toonaangevende Nederlandse filosofen. Hij studeerde theologie en filosofie in Utrecht en Straatsburg en promoveerde met een proefschrift over Albert Camus. Lange tijd combineerde hij zijn wetenschappelijke werk met functies in maatschappelijke organisaties. Als docent sociale filosofie was hij actief aan de Universiteit van Amsterdam. In 1988 werd hij bijzonder hoogleraar milieufilosofie aan de Universiteit van Wageningen. Van 1990 tot zijn emeritaat in 2007 bekleedde hij de leerstoel Wijsbegeerte aan de Universiteit Twente. Hans Achterhuis ontving in 2003 de Pierre Bayle prijs voor de cultuurkritiek, in 2009 de Socrates-wisselbeker voor Met alle geweld. Hij schreef essentiële werken, zoals De markt van welzijn en geluk (1979), De maat van de techniek (1992) en Het rijk van de schaarste (1988), De erfenis van de utopie (1998) en Utopie (2006). In Lof en troost van de filosofie (2007), blikt hij terug op een filosofisch traject van meer dan veertig jaar: ‘Wie schrijft als filosoof, schrijve persoonlijk of schrijve niet. (…) Hebben filosofen dwingende antwoorden te bieden? Wat zij nastreven is verheldering, wat ikzelf vooral probeerde te bereiken, was het begrijpen van een - vaak maatschappelijke - problematiek.’ Recent publiceerde Hans Achterhuis nog Met alle geweld: Een filosofische zoektocht (2008) en De utopie van de vrije markt (2010). In deze fase werkt hij aan een boek over de actualiteit van Hannah Arendt (werktitel: Ik wil begrijpen), waarvan de tekst waarschijnlijk af is wanneer hij in Het zoekend hert zijn lezing komt houden.
Streven naar het ware leven
FILOSOFISCHE LEZINGENCYCLUS OVER ACTIEVE LEVENSKUNST
Wat is het ware leven? En hoe realiseer je zo'n waarachtig bestaan? Moet een waar leven geslaagd zijn - of zou bij uitstek een gehavend bestaan waarachtig zijn? Het zijn maar enkele van de vele vragen die een antwoord kunnen krijgen in de lezingencyclus Streven naar het ware leven van filosofiehuis Het zoekend hert ° The searching deer, in Berchem-Antwerpen. Het thema van deze uitzonderlijke lezingencyclus heeft een meervoudige betekenis. Het ware leven kan gelezen worden in de betekenis van het ‘echte’ leven - het banale bestaan in de realiteit van elke dag. Maar ook in de betekenis van een waarachtig leven: een doordachte, eventueel contemplatieve levensloop op basis van hoge ethische standaarden, ofwel in de betekenis van een doorleefd bestaan waarin ook rekenschap wordt afgelegd aan anderen en de omgeving. Zeg maar: het volle leven, waarin het goede én het hedonistische, het genot én het beschouwen, de beheersing én de overgave, de rust én de verstrooiing in evenwicht zijn gebracht. Geef u alvast maar eens over aan een denkend bestaan, als een goed begin.
Filosofiehuis Het zoekend hert | Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem
€7, reserveren verplicht: hetzoekendhert@gmail.com, +32 (0)473 68 66 65
(Persbericht)