Hij bleek met onbetrouwbare mensen in zee te zijn gegaan, en het geld van zijn lange loopbaan was vervlogen. Op zijn stokoude dag moest hij terug het podium op. Dat leidde tot een album dat leidde tot een tour die leidde tot een album: Leonard Cohen was terug. En het genoegen was groot en wederzijds: Old Ideas (2012), Popular Problems (2014) hoorden tot zijn allerbeste werk, liefst vier live-albums was een wellicht wat overdadige oogst, maar wie hem live meemaakte tijdens bijvoorbeeld een van de twee memorabele avonden in het Olympisch Stadion in 2012, zag een destijds bijna 78-jarige charmeur met zichtbaar plezier op het podium staan, inclusief een schalks huppeldansje. En het gaat maar door: nu is er You Want It Darker, zijn veertiende studio-album, en het is minstens even goed als de twee voorgangers.

Het krachtverlies van zijn stem heeft hoorbaar doorgezet: de nu tachtiger Cohen zingt nauwelijks nog; hij draagt voor. Daarin doet hij soms denken aan het laatste werk van Johnny Cash, en gek genoeg ook aan het onlangs verschenen nieuwe album van een artiest met wie hij verder helemaal niks gemeen heeft, behalve een oneindige loopbaan en het verlies van zijn stem zoals we die kenden: Meat Loaf. Vroeger kon die loeien als een alarm, tegenwoordig hijgt hij zich amechtig door de lappen van zinnen die Jim Steinman voor hem heeft geschreven.

En toch zit er een schoonheid in dat verval, bij beiden, omdat ze zo goed doen wat wél nog kan, in het geval van Meat Loaf schmieren, en in het geval van Cohen het vertellen van verhalen. En wat Cohen nu tekortkomt in adem is nog ruim aanwezig in klankkleur, diepte en overtuiging. Die stem wordt fraai en subtiel begeleid: een steel pedal gitaar links, een piano rechts, ginder een mellotron. En vooral maakt zijn producerende zoon veelvuldig gebruik van het contrast tussen Cohens diepe stem en de vrouwelijke koortjes – vaak fraai, soms een beetje tuttig (in Traveling Light).

Dat laatste geldt allerminst voor de teksten die hij met een glimlach en soms zelfs een grijns lijkt op te dienen, en waarin hij opnieuw refereert aan zijn eindigheid (‘I’m ready, my Lord’), en zoals altijd aan religie. Veel spitsvondigheden: ‘You want it darker. We kill the flame.’ Het is sowieso een genoegen om te luisteren naar de levenswijsheden van een man die zich lijkt te hebben verzoend met wat hij uiteindelijk is geworden: ‘I don’t need a reason/ For what I became/ I’ve got these excuses/ They’re old and they’re lame’. En ook met alles wat onderweg daar naartoe is verdwenen: ‘I don’t need a lover/ The wretched beast is tame/ I don’t need a lover/ So blow out the flame’.

Leonard Cohen, You Want It Darker (Sony)

Beeld: Leonard Cohen ( Adam Cohen / Sammy Slabbinck)