Het bloedbad van Melilla

Barcelona – Anderhalve maand na het bloedbad aan de grens tussen Marokko en de Spaanse enclave Melilla is inmiddels steeds meer bekend over de toedracht. De werkelijkheid van de gebeurtenissen op 24 juni blijkt grimmiger dan de Marokkaanse en Spaanse autoriteiten wilden doen geloven. Van de officiële versie – 23 migranten gedood door verdrukking bij massale grensbestorming – blijft weinig overeind.

Critici trokken het officiële dodencijfer direct in twijfel. De hermetische houding van Rabat, gesteund door de Spaanse regering, gaf daar alle aanleiding toe. Journalisten, mensenrechtenactivisten en zelfs familieleden van slachtoffers kregen geen toegang tot ziekenhuizen en mortuaria. Overlevenden, onder wie honderden gewonden, werden zo snel mogelijk gedeporteerd naar Zuid-Marokko zodat ooggetuigen moeilijk te vinden waren. Nog steeds is niet duidelijk hoeveel migranten precies om het leven kwamen. Maar de ngo Caminando Fronteras heeft op grond van getuigenverklaringen 62 doden geteld. 40 daarvan heeft de Spaanse ngo zelf kunnen bevestigen.

Ook de officiële doodsoorzaak is twijfelachtig. Marokko schrijft de slachtoffers toe aan verstikking en verdrukking, veroorzaakt door de migranten zelf. De krant El País sprak in Rabat en Casablanca met tientallen migranten die het bloedbad hadden overleefd. Zij beschreven hoe de meeste van hun maten waren doodgeslagen toen zij ingesloten waren geraakt tussen het grenshek en de Marokkaanse politie. De Soedanees Mohamed Ahmed had gezien hoe agenten twee vrienden van hem hadden doodgeknuppeld. Yamal Yagia vertelde hoe acht agenten vier van zijn vrienden tot de dood toe met stenen hadden bekogeld nadat zij in een diepe geul waren gevallen. De 25-jarige Mubarak zag een vriend sterven door een klap met de wapenstok in de nek. Gewonden bezweken nadat zij onder de hete zon urenlang aan hun lot waren overgelaten. Een Marokkaanse gendarme zei dat ze de doden aan de honden zouden voeren.

De Spaanse regering heeft niet alleen geweigerd afstand te nemen van het brute politieoptreden in Marokko. Ze liet ook toe dat Marokkaanse agenten migranten vervolgden op Spaanse bodem. En ondanks het bloedbad blijft Rabat een bevoorrechte bondgenoot van de Europese Unie. Na Turkije is het autocratische regime van Mohamed VI de grootste ontvanger van EU-gelden voor migratiebeheersing. ‘Wij betalen de militarisering van de grens die doden en gewonden veroorzaakt’, zegt de Spaanse europarlementariër Sira Rego.