Afgelopen week publiceerde The Guardian foto’s van mannen die met dekens om tegen een muurtje zitten met op hun hoofden een oranje kruis gesprayd, met permanente verf, zo blijkt. Toegebracht door de Kroatische politie, zeggen de mannen.
De eerste getuigenissen komen op 6 mei binnen. In Bosnië wordt door de Kroatische politie een groep vluchtelingen terug over de grens gezet. Zij hebben allemaal een oranje kruis op hun hoofd, zo meldden bronnen aan No Name Kitchen (nnk), een ngo die actief is in de Bosnische grensplaats Velika Kladuša en lid van het Border Violence Monitoring Network. Ook is hun geld gestolen, hun mobiele telefoons, en van velen ook hun schoenen zodat ze op blote voeten verder moesten. Een dag later beschrijft een andere groep dezelfde behandeling.
De reden? ‘Of de Kroatische autoriteiten die deze daden plegen, gebruiken spuitverf om mensen die herhaald de grens overgaan te identificeren en te vernederen’, zegt Jack Sapoch van nnktegen The Guardian, ‘of, nog zorgwekkender, ze gebruiken dit als een tactiek om deze mannen – van wie de meesten moslim zijn – psychologisch te traumatiseren, met een religieus symbool.’
Al ruim drie jaar melden vluchtelingen die vanuit Bosnië en Herzegovina het EU-land binnenkomen pushbacks en ernstige mishandelingen door de Kroatische politie: migranten worden geslagen, neergeschoten, met stroomstootwapens bewerkt, beroofd. Hulpverleners, artsen, de Kroatische Ombudsvrouw en VN-functionarissen hebben persoonlijke getuigenissen, foto’s en ander bewijsmateriaal over dit systematisch misbruik en geweld van de politie vastgelegd en gedocumenteerd. De Kroatische regering ontkent alles.
De druk wordt echter opgevoerd. De unhcr heeft de Kroatische regering verzocht onderzoek te doen en een onafhankelijk beoordelingsmechanisme in te stellen. Vanuit Brussel wordt hier al langer om gevraagd. Het Kroatische Center for Peace Studies wacht dit niet af. Het heeft 5 juni bij het OM in Zagreb een strafrechtelijke klacht ingediend tegen de politieagenten vanwege de marteling van 33 mensen, inclusief kinderen, hun gewelddadige, illegale verwijdering van het grondgebied van de Republiek Kroatië naar Bosnië en Herzegovina, en vernedering door een kruis met permanente oranje spray over hun hoofd. ‘We vragen om een effectief onderzoek en sanctie van de daders’, zegt Antonia Pindulic van het Center for Peace Studies.
Het aantal in 2020 getelde doden en vermisten op de Middellandse Zee was deze week, volgens het Missing Migrants Project (IOM): 269