Net als je denkt dat je eindelijk kunt genieten van de kerstvakantie, krijg je de herinnering dat je een eindejaarslijstje zou samenstellen. Normaal gesproken is dat geen vervelend klusje, de Groene-stukken die je zijn bijgebleven nog eens in het zonnetje zetten. Maar met een overzicht over ‘het klimaat’ ligt dat net even anders. Je hebt net de rampenzomer vol bosbranden en overstromingen uit je geheugen verdrongen en dan moet je alweer terugblikken. Je kunt er niet omheen: 2021 was het jaar waarin de gevolgen van de klimaatverandering nóg zichtbaarder werden dan ze al waren. Voor wie dacht dat het al erg was, had het laatste IPCC-rapport een ontnuchterende boodschap. De komende decennia wordt het extreme weer alleen maar extremer. En het antwoord dat daarop werd geformuleerd tijdens de klimaattop in Glasgow schoot, zoals was te verwachten, hopeloos tekort. Bent u er nog? Wegkijken is verleidelijk. Wie wil er tijdens het kerstdiner nou denken aan hittegolven of uitstervende dieren? Ook voor journalisten is het soms een worsteling. Hoe vertel je het grootste verhaal ter wereld, zonder dat de lezer afhaakt?
Nou, door te schrijven over de allerlaatste noordelijke twee witte neushoorns, bijvoorbeeld, zoals Kasper Goethals en Olivia Kortas deden. Het is een artikel waarin het woord ‘klimaatverandering’ slechts één keer valt, maar waarbij je aanvoelt: dit gaat niet alleen over neushoorns in Kenia, maar over onze omgang met de levende planeet.
Of door te laten zien hoe ambitieuze duurzaamheidsplannen in de Amerikaanse democratie verwateren tot tandeloze compromissen. Casper Thomas ging op reportage in West-Virginia, een staat waar de kolenmijnen worden gesloten en de rivieren steeds vaker buiten hun oevers treden. Én de staat met een gouverneur, Joe Manchin, die eigenhandig de klimaatagenda van Biden de nek omdraait.
Of door een groot verhaal te maken over de ’tweede agrarische revolutie’. In plaats van nog eens te benadrukken wat er allemaal misgaat in de landbouw, onderzocht Pepijn Vloemans de hoopgevende ontwikkelingen en schetst hij een toekomstvisioen met duurzame slakwekerijen, cellulaire start-ups en kweekvlees.
Of door klimaatdenkers te interviewen. Zo sprak Lisa Doeland met Roy Scranton, de schrijver van Learning to Die in the Anthropocene, die geen hoop meer heeft op een happy end. Des te verrassender dat het zo'n mooi en troostrijk gesprek opleverde. ‘We zullen manieren vinden om betekenisvolle levens te leiden, hoe gruwelijk en tragisch die ook mogen zijn. Er zullen momenten van geluk zijn, momenten van samenzijn en liefde. Kortom, de volle breedte van de menselijke ervaring.’
Of – last but not least – door onderzoek te doen naar de grootste vervuilers van Europa, zoals Luuk Sengers en Evert de Vos al jaren doen. Dit jaar keken ze voor de verandering ook naar de ‘groene pioniers’, die er wél in slagen om hun uitstoot te verlagen.
