Woede ontstaat wanneer je je machteloos voelt en er niets tegen kunt doen. Het enige wat rest is woedend worden; het perst energie uit je, die wellicht tevergeefs is, maar misschien ook niet.

Zo word ik iedere keer weer woedend als ik Donner en Remkes zie en hoor. Donner, een man die zich op ziekelijke wijze identificeert met archetypen uit de jaren vijftig. De dorpspastoor, de notaris, de onderwijzer, de burgemeester: hij imiteert hun houding, hun taal en hun denkpatronen. Het kan niet anders of achter deze vleesgeworden behoudzucht schuilt een diepe angst. Angst voor de moderniteit, vermoedelijk ook angst voor vrouwen. Met Remkes zit dat anders. Het zou mij niets verbazen als we binnenkort horen dat Remkes betrokken is bij een of ander seksschandaal in een Oostblokland. Hij is iemand die de hele tijd de indruk wekt iets te verbergen. Die schichtige blik, opeens fel verbaal uithalend. Het zijn twee mensen die mij me machteloos doen voelen door hun starheid, hun domheid, hun inconsequenties.

De Nederlandse Geheime Dienst, de AIVD – Remkes en Donner hebben daarvoor een zekere verantwoordelijkheid – blundert aan alle kanten. Een rapport over Mohammed B., de moordenaar van Theo van Gogh, bleef enkele weken op een plank liggen. Een tolk bij de AIVD gaf alle informatie die hij binnen het bedrijf hoorde onmiddellijk door aan zijn terroris tenvriendjes. Wat u en ik niet weten, al lezen we tien kranten per dag, wisten ze bij de Hofstadgroep wel: hoe en wanneer en door wie ze in de gaten werden gehouden. Onze James Bonds werden in gevaar gebracht en de slordigheid en onverschilligheid van de dienst kun je in zekere zin rechtstreeks verantwoordelijk houden voor de dood van Theo. Nee, niet de agenten ter velde zijn schuldig aan laksheid, maar wel de chefs die nog steeds denken dat ze Madurodam in de gaten moeten houden.

De ene grote chef is Remkes en de andere is Donner. Is het niet absurd: er gaat een minister weg om zoiets lulligs als een gekozen burgemeester – een onderwerp dat momenteel niet echt speelt – maar ministers die constant falen waar het gaat om leiding geven bij een zo belangrijke taak als die van de Geheime Dienst, betreffende een onderwerp dat momenteel niet alleen Nederland maar heel de wereld bezighoudt, mogen blijven zitten.

Een paar weken geleden lekte het nieuws uit dat «de Syriër», de man die waarschijnlijk opdracht heeft gegeven om Van Gogh te vermoorden, gepakt kon worden, maar dat Donner het niet durfde vanwege de juridische consequenties. Wie wordt daar niet machteloos van?

Samir A. zou terroristische plannen hebben beraamd, maar werd vrijgesproken hoewel hij in de Hofstadgroep zat, plattegronden had van Schiphol, het Binnenhof, rechtstreekse contacten met Mohammed B. en zo agressief was dat hij bij vrijlating meteen een journalist in elkaar sloeg. Dat deze Samir A. werd vrijgesproken (en al zijn plattegronden terugkreeg en al het andere materiaal dat ze hadden meegenomen) zal de consequentie zijn van onze rechtsstaat, en hoewel ik er zelf angstig van word (de man is vrij) en het ergens onrechtvaardig, onbegrijpelijk en gruwelijk vind, leg ik me erbij neer, want ik hecht aan die rechtsstaat. Maar als je iets naar beneden drukt, komt dan elders niet iets omhoog? Ik bedoel: moet er dan niet iemand weg? Een minister? Liefst twee?

Laatst las ik het bericht in de krant dat een of andere boef die voor een overval een auto en andere spullen had gebruikt dit alsnog bij de belasting kon opvoeren als zijnde «beroepskosten». Absurdistan aan de Noordzee – maar zelfs de cynische lach die ik ondertussen over dit soort zaken heb ontwikkeld, verzacht de woede niet.

De machteloosheid groeit en groeit. Ik weet niet wat ik moet doen… ik ontwikkel dus die woede… die laatste persing van energie waarmee je tot nu toe alleen nog maar op internet kunt kijken wat er allemaal te koop is…

De machteloosheid en de woede concentreren zich niet alleen rond deze twee ministers. Machteloos en woedend voel ik me ook door oude vrienden die me in de steek hebben gelaten. Wat heb ik na de dood van Van Gogh van Jan Marijnissen gezien? Nou, vooral dat hij een amateur-historicus is en zich daarop laat voorstaan in de pers. Wat heb ik gezien van Femke Halsema? Ik geloof een rede die neerkomt op het hippie-adagium dat we «lief moeten zijn voor elkaar». En wat hebben we gezien van Wouter Bos? Niets anders dan een vorm van regeergeilheid en de tactiek om stemmen te winnen door niets te doen.

Ayaan Hirsi Ali is door Time uitgeroepen tot een van de honderd invloedrijkste mensen ter wereld. Dat is terecht. Maar Ayaan, laten we eerlijk zijn, wordt toch door links en rechts verketterd? De SP en GroenLinks staan als eerste op de bres, niet voor haar maar om te zeggen dat ze «de verkeerde tactiek» heeft. Dat ze «de mensen om wie het gaat niet bereikt». Het is niet waar en zo’n uitspraak maakt je woedend, want machteloos. Wat stellen ze er dan zelf tegenover? Wie stelt een invloed rijkere tactiek tegenover die van Ayaan? En hoe luidt die dan? En waarom behoort degene die die tactiek heeft dan niet tot de honderd invloedrijksten van deze wereld?

Ultra-rechts groeit onder de stommen en de idioten, maar beschaafd rechts en beschaafd links hebben een pot viagra nodig tegen hun eigen slapte.

Er zullen nog meer berichten komen over het falen van de ministers, er zullen nog meer opmerkelijke juridische uitspraken volgen. Ik lig er wakker van, maar ik ben klaarblijkelijk de enige. En ik wil ook niet dat de wetten worden aangepast.

«Het pretpark Democratie», noemt Mohammed B. onze samenleving. Hij wil niet in dat pretpark lopen. Ik wel.

Maar ik loop nu in een spookhuis – en het kan erger.