Barcelona – Lichamelijk flink verzwakt, maar sterk van geest. Zo omschrijven Marcos Andrés (42) en zijn collega’s Carlos, Laurentino en Alberto hun toestand na twintig dagen hongerstaking in het vakbondskantoor van de Telefónica-werknemers in Barcelona. Al bijna drie weken eten ze niet uit protest tegen het ontslag van Marcos door de Spaanse telecomgigant. Het gezelschap maakt een opvallend fitte indruk. ‘Zelf zijn we ook verrast over hoe goed we het volhouden’, zegt Carlos Ballena (43). ‘Dat heeft veel te maken met de steun­betuigingen die we ontvangen. Het is onvoorstelbaar hoeveel energie je daarvan krijgt.’

De protestactie van de hongerstakers is niet zonder risico. Tot twee dagen geleden waren ze met z’n vijven. Maar één collega moest met spoed opgenomen worden in het ziekenhuis wegens een infectie. De overige vier zijn tussen acht en twaalf kilo afgevallen en de weerstand van het lichaam neemt snel af.

Marcos Andrés werkte 24 jaar als technicus bij Telefónica. Twee jaar terug kreeg hij een hernia en werd ontslagen. De rechter bepaalde dat het ontslag van Marcos onrechtmatig was. Zijn werkgever ging in hoger beroep. Ook in tweede instantie werd Marcos door de rechter in het gelijk gesteld. Toch kreeg de Spaanse multinational uiteindelijk zijn zin. Bij onrechtmatig ontslag kan de werkgever tegenwoordig kiezen tussen het opnieuw aannemen van de werknemer of het uitbetalen van een kleine schadevergoeding. Marcos werd alsnog ontslagen. Hij weigerde om zich erbij neer te leggen. Samen met zijn collega’s koos hij voor de meest drastische van de geweldloze acties: de hongerstaking. ‘Wij zijn hier om tegen de Spaanse arbeidswet te strijden’, zegt Marcos. ‘Nu kan de werkgever je zonder schadevergoeding ontslaan als je in vier willekeurige maanden twintig procent van de tijd ziek bent geweest. Zoiets kan iedereen overkomen’, aldus mede-hongerstakers.

Telefónica boekte in 2011 een winst van 5,4 miljard euro. Tegelijk wil het bedrijf 6500 werknemers ontslaan, een vijfde van al zijn werknemers in Spanje. Het is niet het enige Spaanse bedrijf dat ondanks forse winsten werknemers massaal op straat zet. Ook bouwgigant Acciona stuurde 1150 werknemers de laan uit – een derde van het personeelsbestand – na een winst te hebben geboekt van 202 miljoen euro in 2011 en tachtig miljoen in de eerste helft van dit jaar.

Marcos en zijn kameraden hebben niet de illusie dat de leiding van Telefónica zomaar overstag gaat. ‘Maar ze hebben een achilleshiel’, meent Marcos. ‘Ze geven veel geld uit aan het oppoetsen van hun imago. Onze actie schaadt dat imago. Als de artsen ons zeggen dat we moeten stoppen met de hongerstaking, gaan we door met andere acties. Iedereen kan vallen. Zij ook.’