De tentoonstelling De grote verandering in Maastricht, eerder dit jaar, plaatste Malevich nadrukkelijk in een brede baaierd van veel veranderingsgezinde Russische kunstenaars; het Stedelijk ziet hem kennelijk weer als ‘een van de belangrijkste grondleggers van de abstracte kunst’. Dat moet haast wel interessant worden, alleen al vanwege het prestige – de zaak reist door naar Tate Modern in Londen.

De Hermitage in Amsterdam toont Gauguin, Bonnard, Denis en anderen als opvolger van de niet krankzinnig succesvolle Peter de Grote-tentoonstelling; bezoekers kunnen in februari in één moeite door naar Félix Vallotton: Het vuur onder het ijs in het Van Gogh Museum. Vallotton (1865-1925) behoorde tot Les Nabis, een groepje buitenbeentjes (‘de profeten’) waarvan het belang vooral ligt in de ontwikkeling van een sterk decoratieve kunst, beïnvloed door Gauguin en anderen. De tentoonstelling komt uit het Grand Palais, Parijs, en reist nog door naar Tokio.

Intrigerend is de aankondiging van Utopia 1900-1940. Visies op een nieuwe wereld in de Lakenhal, Leiden, over expressionisme en constructivisme. Intrigerend, omdat die stromingen niet per se ‘utopisch’ lijken, en ook omdat dit soort werk niet echt de core business van de Lakenhal is. Maar men heeft daar goed werk gedaan rond Theo van Doesburg, in 2009, dus wie weet. Nog meer eerste helft twintigste eeuw in Boijmans Van Beuningen, Rotterdam, waar voor het eerst in vijftig jaar een flinke tentoonstelling (150 items) van Oskar Kokoschka (1886-1980) te zien is. Een mooi affiche is De Melancholieke Metropool, stadsgezichten uit de jaren 1920-1940 in mmka, Arnhem.

De Hallen Haarlem heeft een neus voor curatorentalent; vanaf september is daar Dread: Fear in the Age of Technological Accelerationte zien, een gemengde tentoonstelling over angst, samengesteld door Juha van ’t Zelfde. Ten slotte word ik ook getrokken door Hetverdronkenlandisvruchtbaar, archeologie van Groningen, Friesland, Drenthe, Oost-Friesland en Emsland, in het Groninger Museum. Omdat ik stiekem van archeologie houd en die Groningers daar een merkwaardig goed gevoel voor hebben. En het Rijksmuseum? Op Rembrandt: The Final Years wachten we tot februari 2015.