Slivka brengt niet alleen zijn ontwapenende lach, hij heeft de taal van de Roma – verwant aan het Sanskriet – rudimentair geleerd en bovenal brengt hij werk voor de mannen van de nederzetting, die wat kunnen verdienen door bomen te rooien. Dat maakt de jonge boswachter tot een baken van hoop in een land dat wordt geteisterd door ‘antiziganisme’, politiek geëxploiteerde haat versus de Roma-bevolking.

Het einde van het reëel bestaande socialisme in Oost-Europa betekende voor de Roma het einde van hun bestaanszekerheid. Aangezien de communistische heilsleer verordonneerde dat werkloosheid niet bestond en gezondheidszorg en huisvesting van staatswege dienden te worden gegarandeerd, hadden de Roma het ondanks hun isolement redelijk goed achter het IJzeren Gordijn. Na de val van de Muur kwamen hun veelal kunstmatig gecreëerde baantjes te vervallen. De Roma werden de grote verliezers van de ‘Wende’. Inmiddels zijn de Roma verworden tot een kaste van paria’s die zich door het leven slaat dankzij kinderbijslag, huursubsidie en andere (karige) uitkeringen.

Verleden jaar wist de neonazi Marian Kotleba van de Volkspartij Ons Slowakije bij lokale verkiezingen in het district Banska Bystrica 55 procent van de stemmen in de wacht te slepen met zijn slogans tegen de ‘Roma-extremisten’. Kotleba, 37, is verzot op uniformen uit de tijd van de Slowaakse nazi-president Jozef Tiso. Hij begon zijn nieuwe bestaan als districtshoofd met het verwijderen van de Europese vlag (‘die lap van de bezettende macht’) van het gouvernementsgebouw. Enige weken geleden trad de ex-leraar informatica in het huwelijk met de negentienjarige serveerster Frederika, die eerder het nieuws haalde omdat zij stelt dat zij bij de bar van haar vader zou zijn mishandeld door Roma. Een rechtbank deed Frederika’s aanklacht af als ongegrond, maar Kotleba’s Volkspartij bewoog hemel en aarde om de zaak toch voor te laten komen. Na alle druk ging het gerechtshof overstag.

Onlangs drong weldoener George Soros aan op de oprichting van een Europees Roma-instituut nu zijn eigen Open Society niet meer genoeg middelen kan opbrengen voor scholing en werk voor de Roma in Oost-Europa. ‘Er is een Roma-probleem in Europa en het wordt steeds erger’, aldus Soros in The Guardian. Misschien zou er meer moeten worden geluisterd naar mensen als Marcel Slivka.