Juba – ‘We moeten het heft in eigen hand nemen en voor onszelf opkomen.’ De Zuid-Sudanese comedian Akau Daniel Jambo (artiestennaam Ak Dans) loopt met zijn telefoon naar buiten. Het beeld schudt. Zijn dreadlocks wiegen mee. Noodgedwongen spreken we elkaar via een beeldscherm omdat het coronavirus een bezoek niet toelaat. Dans gaat tegen een muurtje zitten en veegt zijn dreadlocks uit zijn gezicht. Zijn diep donkere huidskleur verklapt dat hij een Dinka is – de bevolkingsgroep waar de president ook toebehoort – maar hij vindt zichzelf bovenal een Zuid-Sudanees. ‘Tribalisme is achterlijk.’

Te midden van de bloederige onafhankelijkheidsstrijd tussen de noordelijke Arabieren uit Sudan en de zuidelijke Afrikanen, werd de Zuid-Sudanese Dans in het Kakuma-vluchtelingenkamp geboren. Een van ’s werelds grootste vluchtelingenkampen met honderdduizenden inwoners gelegen in het noorden van Kenia.

Dans is comedian in een land waar de laatste jaren weinig te lachen is. Dat kom ook naar voren wanneer hij zijn eigen 23-jarige geschiedenis vertelt. ‘Ik ben opgegroeid in Kakuma. Na het overlijden van mijn vader in 2001, werd ik op mijn elfde wees, toen mijn moeder in 2008 overleed.’ Hij en zijn broers stonden er sindsdien alleen voor. ‘Een vriend van me adviseerde me in 2016 om comedian te worden. Hij vond me blijkbaar grappig.’ Nu verdient hij genoeg geld om ervan te kunnen leven.

Het liefst treedt Dans op in zijn thuisland, Zuid-Sudan. ‘Ik ben regelmatig in Juba en vind Zuid-Sudan het mooiste land dat er is. We zitten in een moeilijke fase door de huidige machthebbers, maar we worden als volk elke dag sterker en verbeteren de situatie in ons land.’ Hij verweeft activisme met humor, om zo bewustzijn te creëren bij zijn landgenoten. Want na de onafhankelijkheid van het zuiden in 2011 kent het land niets dan geweld. ‘We laten over ons heen lopen door de corrupte elite en onze rechten als inwoners van Zuid-Sudan worden aan de lopende band geschonden. Daarom roep ik landgenoten in mijn shows op om een eensgezind blok te vormen en gezamenlijk naar oplossingen te zoeken.’

De comedian ziet het als zijn belangrijkste taak om het land te verenigen. Dat begint volgens hem in het onderwijs, ook al is dat een lange weg. ‘Als we tribalisme in de klaslokalen mijden, zal het nog zeker vijftien tot twintig jaar duren voordat we aantoonbare hereniging zien in de Zuid-Sudanese samenleving.’