Ik wil bijvoorbeeld uitleggen dat ik TEGEN de doodstraf ben, maar VOOR het ombrengen van Bin Laden, als hij ons de oorlog verklaart. Daarvoor heb ik een aantal argumenten. Ik word uitgenodigd voor een tv-programma om te vertellen waarom ik Osama de doodstraf wil geven. «Nou, het ligt genuanceerder, maar goed… ik kom.» Ik mag zeven minuten spreken. Ik kan precies twee argumenten noemen waarom ik voor de doodstraf van Bin Laden ben. Als ik klaar ben, denkt iedereen dat ik de doodstraf omarm, terwijl ik dat niet doe. De volgende dag verschijnen er allemaal stukken in de bladen waarin staat dat ik voor de doodstraf ben. Dat is tv. Vervolgens leg ik mijn standpunt uit in de krant en heeft het nauwelijks invloed. Dat is ook tv.

Mijn grootvader was ingenieur bij Philips en zodoende had mijn familie een van de eerste tv’s in Amsterdam. We waren thuis idealisten. Dus: tv zou een venster op de wereld zijn, zou ons helpen ontwikkelen, zou onze cultuur vergroten; iedereen zou kunnen genieten van Shakespeare, Multatuli, Mozart, noem maar op.

We hadden niet gerekend op de tv-paradox. Die is: je kunt inderdaad je cultuur vergroten met tv, maar alleen als je al een grote cultuur hebt, en als je die hebt kijk je geen tv. Cultuur op tv leert je om niet naar tv te kijken. Alle cultuur op tv mislukt ook. Naar de verzamelde Shakespeare-stukken kijkt niemand. Mozart hoor (en zie) je alleen bij rampen of speciale Avro-programma’s en dan alleen de pannenkoekhuisconcerten. Over literatuur hoor en zie je alleen pedante ego’s praten die je eerder een minderwaardigheidscomplex bezorgen dan dat ze de literatuur enthousiast behandelen. Tv-kunst bestaat niet, die is mislukt, zoals ook computerkunst zal mislukken.

En tv als venster op de wereld? Tv is slechts een dakraam waardoor je alleen lucht ziet en alles wat toevallig voorbij vliegt. Je ziet generaal Schwarzenegger iedere dag een briefing geven over de smartbombs, maar je ziet niet het daadwerkelijke gevecht. Je hoort generaal Rambo zijn commentaar geven, maar niet wat hij aanricht. Je ziet president Donald Duck de bewoners van Duckstad toespreken, maar shots met Kwik, Kwek en Kwak in bodybags zijn zeldzaam. Is ook niet leuk om naar te kijken, en wat niet leuk is om naar te kijken, gooit de tv weg. Tv is amusement. Meer niet. Tv is voetbal voor iedereen. Tv is lachen om Van Kooten en De Bie, Jiskefet, Van Duin en Benny Hill. Tv is de emotionele wereld van Big Brother. Tv is porno. Tv bezit elk gevoel dat je kunt bedenken, maar bedenkt zelf nooit iets.

Het ergste is misschien wel dat tv nooit liegt. Wie monteert liegt altijd, maar de tv zelf liegt nooit. Tv maakt wel een close-up en laat je trillende lippen en je lelijkheid zien. Tv liegt niet over je houding, je kleding, je stem. Het rare is: tv liegt ook niet over je oprechtheid.

Een fundamentalistische moslim kijkt naar harde porno. Hij ziet op dat moment iets — de hemel — dat voor hem alleen maar bereikbaar is via zelfmoord op alles wat deze pornofilm mogelijk maakt. En dus stapt hij in een vliegtuig en vermoordt vijfduizend anderen en zichzelf door in het grootste kapitalistische bolwerk te vliegen dat hij kent. Dat zenden wij uit.

Hier toont de tv het puin, daar het gejuich; in de hemel staan geen camera’s opgesteld…