‘ik loop er niet mee te koop’

IS ACTRICE Maja van den Broecke dan toch niet lesbisch? Hoe verwerkt couturier Frank Govers de dood van zijn vriend Uwe? Hoe komt het dat zanger Gerard Joling nog steeds geen leuke vriendin heeft gevonden? En hoe lesbisch is Angela Groothuizen nou precies? Wie de Hollandse yellow press doorneemt, moet wel tot de conclusie komen dat een homoseksuele levenswandel een pre is om furore te maken. Nergens ter wereld zijn homoseksuelen zo nadrukkelijk aanwezig als in de vaderlandse ‘familie’-bladen. Terwijl in Engeland het vitriool van de Murdochse boulevardbladen de lezer in het gezicht spat - een en al haat en woede over alles wat homoseksueel is - zijn hier de trefwoorden ‘vanzelfsprekend’ en ‘gezellig’.
Het is iets van de laatste tijd. Zanger RONNIE TOBER (49) hield twintig jaar geleden nog zijn relatie voor Story angstvallig verborgen. ‘De tijd was er blijkbaar nog niet rijp voor’, concludeert de Story-verslaggever zelf. ‘Maar spelenderwijs heeft het publiek toch kennisgemaakt met Jan.’ JAN JOCHEMS is al sinds 26 jaar Tobers ‘levensgezel’. Bij dit mannenpaar is sprake van een innige en langdurige liefde, precies het soort relatie waar de lezeressen en lezers verzot op zijn. Het stereotype van de seksbeluste homo komt in de kolommen niet voor. Ronnie kan niet buiten Jan, hij ondervond dat weer eens tijdens een bezoekje aan z'n geboorteland Amerika, zonder Jan: ‘Het was alsof ik incompleet was, een arm of been miste.’ De twee geven de voorkeur aan een eenvoudig samenzijn: ‘Vooral wil ik, samen met Jan, van het leven genieten. Samen thuis zijn, wat wandelen, dat soort dingen…’ Tobers verhaal wordt, zoals gebruikelijk in Story, afgesloten met een liggend hartje.
Een ander liefdeskoppel vormen RTL4-presentator ALBERT VERLINDE (33) en gemeentepoliticus ONNO HOES (32). Zij genieten van de hedendaagse openheid en poseren met glanzende tanden en dito racefietsen onder de kop: ‘Met Onno wil ik oud worden.’ Wederom een hartverwarmend relaas. Albert: ‘Ik heb besloten om parttime te gaan werken, anders houd ik het niet vol.’ De rest van de week doet Albert het huishouden. ‘Dat is ook een bedrijfje op zich’, lacht hij. ‘Als je allebei een volledige baan hebt, blijft dat liggen.’
DE BLADEN METEN de standvastige relaties van bekende homomannen breed uit. De schijnwerpers worden gericht op degenen die er reeds ‘uit’ zijn: homo’s met vaste grond onder de voeten, zoals een standvastige carriere of een langdurige relatie. Zoals acteur MARNIX KAPPERS ‘die alweer 23 jaar samenwoont met danser JOHN KUIPERS’. Kappers kwam er wat laat achter: ‘Ik heb ook een tijd verkering met een meisje gehad. En dat ging eigenlijk prima. Maar telkens als ik na het weekeinde in de trein op weg naar mijn dienstadres was, zag ik leuke jongens. Dan was ik opeens helemaal van de kaart. En toen dacht ik: ik zit mezelf te bedonderen. Dat wilde ik niet meer. Ik moest mijn vriendin vertellen dat ik homoseksueel was. Haar eerste reactie was: Ach, ga toch weg. Dat komt gewoon omdat je in die cabaretwereld zit. Al die artiesten zijn homoseksueel en nu denk jij dat je het ook bent.’ Kappers heeft het allemaal voor zichzelf op een rijtje gezet: ‘Veel mensen zeggen tegen me: “Ben jij homoseksueel? Dat zie je nergens aan.” Maar dat hoef je ook niet te zien. Ik heb nooit geheimzinnig over mijn geaardheid gedaan, want ik vind dat homo zijn hetzelfde is als hetero zijn. Het vrijen, de erotiek. Het is allemaal hetzelfde. Er is niets vreemds aan. Veel mensen hebben seksuele ervaringen met de eigen sekse. Vooral kinderen experimenteren daarmee. Ik heb dat vroeger ook gedaan. “Vies doen”, noemden we dat. Ik heb daar nooit schuldgevoelens over gehad. Ik heb er altijd van genoten.’
Kappers is trouwens een van de zeer weinigen die reppen over seks, hij heeft het zelfs over ‘genot’. Verder meet zanger ERIC BEEKES zijn ‘liefdesnachten’ met de dan juist aan aids overleden danser RUDOLF NUREJEV over drie pagina’s Prive uit. Twee weken later stelt hij de lezers gerust: ‘Ik verkeer in blakende gezondheid!’
Sinds JOS BRINK en zijn onafscheidelijke FRANK SANDERS in de bladen van zich doen spreken, bekleden homoseksuele mannen de functie van ‘ideale schoonzoon’. ERIC BEEKES, FRANK GOVERS, BENNY NEIJMAN en natuurlijk ANDRE VAN DUIN - keurige jongens, brave mannen die je met een gerust hart aan de visite kunt voorstellen.
SCHOONZOON-OP-LEEFTIJD couturier FRANK GOVERS (62) laat het rouwproces om zijn twee jaar geleden overleden vriend UWE MUREAU publiekelijk afspelen: ‘Uwe speelt nog steeds een grote rol in mijn leven. Mijn hele huis ademt zijn sfeer. Sommigen van mijn vrienden zeggen dat ik mijn huis compleet moet veranderen en dat ik moet beginnen met het wegdoen van een heleboel foto’s en portretten van Uwe. Sinds zijn dood is mijn huis op een Uwe-museum gaan lijken, zeggen ze.’
Zanger BENNY NEIJMAN zingt in zijn show onder meer het nummer Ik wil een kus, dat bovendien op zijn nieuwe cd staat. ‘Ik ga tijdens dat lied de zaal in en zoen dan, onverwachts, een man… Dat slaat erg in.’
Komiek ANDRE VAN DUIN woont al tijden op het ‘tropisch paradijs Aruba’, samen met zijn vriend WIM VAN DER PLUYM. Bijna was voor het tweetal een ‘tropische allergie’ reden geweest om van Aruba terug te verhuizen naar Nederland: ‘De sterke inwerking van de zon bezorgde Andre van Duins vriend een vervelende, hardnekkige huiduitslag waar de artsen geen raad op wisten.’ Gelukkig dat alles toch weer goed is gekomen! Het moge duidelijk zijn dat zanger annex quizmaster ROBERT LONG zijn kansen als ideale schoonzoon voorgoed heeft verspeeld na zijn openhartige bekentenissen over zijn leven met twee mannen: ‘Al zowat twaalf jaar deel ik mijn leven met RENE FABELS, mijn manager. Twee jaar geleden is er een derde man bij ons ingetrokken: een totaal nieuwe levenssituatie die ik ervaar als leuk, heerlijk en aangenaam.’
ZIJN HOMOSEKSUELE mannen in de bladen alom aanwezig, lesbische vrouwen komen minder uit de verf. Sinds jaar en dag worden zij vertegenwoordigd door pianiste PIA BECK en zangeres ASTRID NIJGH. Beiden belichamen de oer-Hollandse mentaliteit van ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’. Astrid Nijgh (van de plaat Ik doe wat ik doe): ‘Ik wil mensen laten zien wie ik ben; een vrouw zoals elke andere vrouw.’ En: ‘Astrid Nijgh is voor alles moeder.’
Er stralen verder maar weinig nieuwe lesbische sterren. Onlangs maakte cabaretiere MARIJKE BOON (‘met haar vriendin en levenspartner die evenzeer van het feest had genoten als zijzelf’) haar bescheiden entree op een goedbezochte party. En heel even leek het erop dat ook presentatrice ANGELA GROOTHUIZEN aanschoof. ‘Haar geheim’ werd door Weekend overgeschreven uit het homojongerenblad Expreszo: ‘En Angela bekende zelf dat ze haar eerste liefdesavontuurtje had met een vrouw.’ Groothuizen zelf bracht de nodige nuances aan en betitelt zichzelf als ‘hetero met een bi-kantje’.
Wijlen minister van Binnenlandse Zaken IEN DALES is een hoofdstuk apart. Dales heeft, zoals bekend, haar relatie met Haarlems burgemeester ELISABETH SCHMITZ altijd verzwegen. Braaf wachtten de bladen hun kans af. Ze werd postuum ‘ge-out’, in de vorm van de aandacht die werd geschonken aan de emoties van partner Schmitz op Dales’ begrafenis: ‘Ongeloof, machteloosheid en intens verdriet tekenden het gezicht van Schmitz op de moeilijkste dag van haar leven. Na een liefdevolle relatie van meer dan zestien jaar scheidde de dood haar abrupt van hartsvriendin Ien Dales.’ De zaak werd voorzichtig aangepakt - ‘Zowel Ien als Elisabeth hebben altijd geweigerd over hun bijzondere relatie te praten’ - maar waar koningin Beatrix in eigen persoon Schmitz een condoleancebetuiging schreef, hoefden de bladen toch niet achter te blijven.
POLITIEK IS TABOE in de bladen. De homobeweging is dan ook niet populair, die haalt immers de politiek in de relatie en stelt de ‘geaardheid’ op de barricaden tentoon. Daar houden de Sterren niet van, zij zijn gewoon en lopen nergens mee te koop. Over Astrid Nijgh: ‘Astrid heeft er nooit een geheim over gemaakt dat zij zich aangetrokken voelt tot vrouwen, maar toch distantieert zij zich van de groep vrouwen die altijd op de barricaden springt: “Die discussies over geaardheid, he jongens, schei toch uit,” zegt ze met een vechtlustige blik in haar ogen. “Nee, ik ben een mens van humor en ontroering. Daarbij ben ik er van overtuigd dat voor het verdriet dat je hebt, geluk terug krijgt.” ’
Ook de jonge acteur ERIC DE VRIES wil wat dit onderwerp betreft met rust gelaten worden: ‘Toen Erik de Vries zestien jaar was, ontdekte hij dat hij homoseksueel was. Hij had wel een paar vriendinnetjes gehad, maar kwam er uiteindelijk achter dat hij meer op jongens viel. “Voor mij was het een heel normale zaak. Ik heb er ook nooit een punt van gemaakt. En ook mijn omgeving reageerde er heel natuurlijk op. Maar ik loop er niet mee te koop. Waarom zou ik ook. Ik ben gelukkig met mijn vriend, maar hoef dat niet zo nodig van de daken te schreeuwen.” ’
En de als progressief teboekstaande auteur BOUDEWIJN BUCH moet er ook al niets van hebben: ‘Je moet het niet gaan propageren. Dat neem ik allerlei homoseksuele actiegroepen al heel lang kwalijk: dat ze hun eigen tragedie aan anderen op gaan leggen.’ Maar Buch heeft zelf ook een tragedie. Elders in de bladen staat dat hij Het Nooit Meer Doet: ‘Ik leef als een monnik. Seks interesseert me niet meer. Ik denk er nooit meer aan. Ik heb zelfs geen erotische dromen.’
Politieke uitspraken zijn schaars. Eentje van chansonnier BENNY NEIJMAN: ‘Wel vind ik het heel oneerlijk dat homoseksuele paren voor de wet geen kinderen mogen opvoeden.’ Aids is een onderwerp dat weliswaar politiek aandoet, maar vanwege de tragisch-menselijke kant komt het toch in de kolommen terecht. De ziekte en uiteindelijk het overlijden van zanger RENE KLIJN werd wekenlang in fullcolor gevolgd. Zijn crematie werd ten tonele gevoerd als een van de vele party’s: ‘De jongens van Bam to Bam Bam RICK en CELLO. Zijn manager JOEP VAN DE MEERENDONK. De mensen die aan z'n plaat hebben gewerkt, ALBERT, PAUL, INGE en LOE van de platenmaatschappij. Gewoon goede vrienden als VPRO-filminkoper EELCO MEULEMAN. En PATTY BRARD die echter was verhinderd door een optreden met LUV’ in Duitsland.‘
Met een fenomeen als outing willen de bladen in principe niets te maken hebben. Hoewel… Neem zanger GERARD JOLING. In de volksmond heet het: Joling is homo, alleen weet hij het zelf nog niet. Maar zolang Joling zijn seksualiteit prive houdt, zal hij niet worden 'ge-out’ door de bladen. Weekend zet het suggestief zwart op wit: ‘Gerards liefdesleven is een van de best bewaarde geheimen.’ Prive doet het zo: ‘Vlaamsche Pot neemt wraak op Gerard Joling! Joling weigerde een rol in een aflevering van de populaire tv-serie en dat moest hij bezuren met grappen over zijn seksuele geaardheid. Gerard zou de rol spelen die Benny Neijman uiteindelijk voor zijn rekening nam, maar haakte af omdat hij tegen een bedscene met Lucien, oftewel SERGE HENRI VALCKE opzag.’
PAUL DE LEEUW is de enige ‘politieke’ homo. Hij betrekt zijn seksualiteit in zijn shows en speelt met alle bekende stereotypen en vooroordelen. Verder heeft De Leeuw een bloedhekel aan de bladen. Hij weigert elke medewerking aan interviews, en tijdens de crematie van zanger Rene Klijn reed hij op een van de hoffotografen van de roddelpers in. De Leeuw krijgt er dan ook regelmatig van langs. De bladen voorzien hem immer van het epitethon ‘zwaarlijvig’: ‘Zo kan hij niet doorgaan!’ waarschuwt Prive. Het blad weet ook precies waarom het fout is gegaan: ‘Pauls overgewicht ontstond in de tijd dat hij worstelde met zijn homoseksualiteit. (…) Dat uitte zich, zoals hij vaak vertelde, door enorm veel te gaan eten.’
HETERO’S DOEN tegenwoordig ook aan serieuze homoseksuele en lesbische karaktervorming. BEA MEULMAN brengt de lesbische Teun in de RTL4-serie Vrouwenvleugel tot leven, maar is in werkelijkheid getrouwd met een beeldbuispolitieman uit de serie Bureau Kruislaan. LEONTINE RUITERS speelt als Anna een lesbische vrouw die al veel heeft meegemaakt. RAOEL BOER, de homoseksuele Wimpie Wittebol in Vrouwenvleugel, is volgens eigen zeggen ‘super-hetero in het echt’: ‘Ik was bang dat ze me zouden uitschelden voor nicht.’ Maar de reacties vallen reuze mee, want Raoel verstaat zijn vak: ‘Je bent acteur of je bent het niet. Je moet gewoon je eigen gevoel even op nul zetten.’
Soms lopen fictie en werkelijkheid lelijk door elkaar. In april van dit jaar kondigde Prive aan: ‘Dikke Vrouwenvleugel-actrice MAJA VAN DE BROECKE verliefd op Avro-presentatrice! Toen Maja en JESSICA BROEKHUIS elkaar ontmoetten, sloeg de vonk over en waren zij niet meer te remmen. Jessica’s vrouwenliefde met Maja van de Broecke is volgens ingewijden niet zomaar een lesbisch experiment. Jessica had al eerder relaties met vrouwen. Maja bleek ontvankelijk voor Jessica’s avances omdat zij al meer dan een jaar tobde met haar huidige relatie met vriend EDU.’ Van de Broecke sloeg de week daarop terug in een interview met Story. Er is allemaal niets van waar: ‘Jessica is echt een fijne vriendin, zoals vrouwen die soms nodig hebben. Van een lesbische relatie is absoluut geen sprake. Ik zal het je nog sterker vertellen: door de hele situatie ben ik juist a-seksueel geworden. Trouwens, Jessica is ook niet echt lesbisch. Zij heeft weleens een relatie met een vrouw gehad, maar ook wel degelijk met mannen.’ Om alles nog gecompliceerder te maken, speelde Van de Broecke gedurende alle commototie een lesbische gastrol in Paul de Leeuws tv-serie Seth en Fiona. Niets is wat het lijkt in de bordkartonnen wereld van glitter en glamour.