Waar komt dit verschil vandaan? De Nasa heeft veel belang bij succes, want haar budget staat onder spanning. Precies zo heeft de Russische ruimtevaart belang bij een pathetisch imago, want dan kan gemakkelijker geld gebedeld worden in het Westen. Ziedaar de verhoudingen in de ruimtevaartwereld na de Koude Oorlog.
Maar er is ook een werkelijk verschil in ruimtevaartstijl. Russische kosmonauten omschrijven dat verschil met de volgende anekdote. Een Nasa-man pronkt tegenover een Russische geleerde dat zijn instituut na jarenlange studies een speciale pen heeft ontwikkeld die zelfs ondersteboven en in het luchtledige schrijft. De Rus knikt minzaam en zegt dat zij al lang zoiets bezitten: een potlood. Amerikanen op hun beurt zijn verbijsterd over de minachting die veel Russische ruimtevaartdeskundigen hebben voor computersimulatiemodellen. De Russen doen schijnbaar alles op een intuïtie die stoelt op jarenlang simpelweg empirisch experimenteren. Ook verbazen Amerikanen zich over het gebrek aan vormgeving van het Russische materieel. Allerhande knoppen steken uit, leidingen liggen bloot, maar alles functioneert.
Het nadeel van blootliggende leidingen is dat ze losgetrokken kunnen worden. Het nadeel van improviseren is dat er een opeenstapeling van fouten kan plaatsvinden, zozeer dat een heel ruimtestation gevaar kan lopen. Het nadeel van computersimulatiemodellen is dat de werkelijkheid nimmer volledig vervangen kan worden. Karretjes kunnen gestuit worden door airbags of door gemene keitjes. Zonder improvisatie kan een heel Mars-programma gevaar lopen.
Amerikanen worden nerveus van het Russische aanrommelen en het Russische gebrek aan stiptheid, hoe buitengewoon de resultaten soms ook zijn. De methode om pas na te denken als het nodig is, jaagt Amerikanen de stuipen op het lijf. Russen worden nerveus van de Amerikaanse manie voor exactheid en voorzichtigheid, hoe veilig dat soms ook is. Zij zien niets in de Amerikaanse steriliteit, hoewel die naar buiten de indruk van beheersing wekt.
Desondanks werken de twee partijen soms samen, zoals in de Mir. De Amerikaanse aanwezigheid in het ruimtestation heeft twee effecten. Enerzijds worden de clichés versterkt. De Amerikaanse kosmonaut aan boord omschrijft het ruimtestation als ‘een vieze, oude machine’. En nu een bad guy onder de druk is bezweken, moet de good guy het oplossen. Anderzijds leren beide partijen ook werkelijk iets nieuws. Russen zien dat naast apparatuur ook mensenlevens tellen. Amerikanen ervaren dat gesimuleerde rampenbestrijding een slap aftreksel is. De kosmische doe-het-zelvers en de gedegen wetenschappers worden er allemaal wijzer van. Nu de berichtgevers nog.