Raqqa – De muur witte ‘cellen’ glimt Abu Majid toe. Hij trekt hier en daar een deurtje open van de kleine kastjes waarachter draadjes schuilgaan. De ‘cellen’ zijn cruciale onderdelen van elektriciteitscentrale nummer 4 in het centrum van Raqqa in het noorden van Syrië. Twee weken geleden aangekomen, meteen geïnstalleerd natuurlijk. Het kan nu niet lang meer duren voor maar liefst 65 procent van Raqqa weer elektriciteit heeft.
Buiten ronken de generatoren. In de slag om Raqqa, die IS uiteindelijk in oktober 2017 uit haar ‘hoofdstad’ verdreef, ging het grootste deel van de elektriciteitsvoorziening in de stad verloren. Centrales 2 en 3 zijn alweer aan de praat, maar die zijn voor het buitengebied. Centrale 1 is van later zorg, het is nummer 4 waar het allemaal om draait.
Het lastige is, zegt Hussam Jassem van het Early Recovery Team (ert), dat onderdelen van de centrale onder internationale afspraken alleen met toestemming van de overheid in Damascus aangevoerd mogen worden en president Assad geeft die toestemming niet. Het ert is een lokale ngo die gefinancierd wordt door usaid en publieke voorzieningen helpt herstellen. De stad staat nu onder controle van de troepen die IS eruit knikkerden: de Syrische Democratische Strijdkrachten, een Arabisch-Koerdische groep die door de internationale coalitie onder leiding van de VS werd gesteund. Gelukkig hebben ze nu een manier gevonden: Turkse waar die volgens de regels wordt geëxporteerd naar Iraaks-Koerdistan en daarna naar Raqqa wordt vervoerd.
Het witte overhemd van Abu Majid is vuil, zijn beige broek ook. Als de centrale het niet doet, waar is hij dan zo smerig van? Loop maar mee, zegt hij. Er is elke dag wel wat te poetsen, te repareren of op te ruimen. In de hal zijn vloerdelen weggehaald. ‘Daar moet nog van alles worden aangesloten en daarvoor moet ik op mijn buik.’ Hij raakt een kabel aan: zwart. ‘Er is brand geweest en er is nog steeds roet.’
Als Majid over de markt loopt, klampen mensen hem aan: wanneer is het zo ver? Wanneer hebben we weer 24 uur per dag stroom? Hij werkt al dertig jaar voor het nutsbedrijf dus hij is Mister Electricity, zou je kunnen zeggen. ‘Dit jaar nog niet’, denkt hij. ‘Als de centrale het weer doet, is ook nog werk nodig aan de distributiestations en de bedrading naar de huizen. Ik zeg: 2020.’